Dr. İsmail Esin “Birleşme ve Devralmalar” konusundaki bilgi ve deneyimlerini cömertçe ve içtenlikle paylaşmış. Yararlı olduğu kadar keyifle okunan bir kitap.
Kitaptan Bölümler
Aşağıdaki menüden ilgili bölümü seçerek okuyabilirsiniz:
770
Sayfa
24
Bölüm
Önsöz
Bu kitap uygulamacılar için yazıldı ve umarım uygulamacılar faydalanırlar.
Öğrenebildiğim kadarıyla birleşme ve devralmalar ile ilgili uygulamaya yönelik düşüncelerimi ve önerilerimi paylaşmaya çalıştım bu kitapta. Hukuk tekniği anlamında akademisyenlere “işlerini öğretecek” değilim, sadece “uygulamacıların işlerini nasıl yaptıklarını” aktarmaya çalıştım; akademik değerlendirme ve analiz ise onlara ait.
Hayatıma en önemli katkıları sağlayan Zümrüt, bu kitabın yazılmasının da en önemli sebebi olmuştur. Detayını aşağıda bu kitabın hazırlanması ile ilgili kısımda paylaşacağım. şimdiden şunu bilmenizi isterim, eğer Zümrüt olmasaydı bu kitap da olmazdı.
Bu kitapta pek çok yerde Tekinay’ın görüşleri ile karşılaşacaksınız. Beni hem hukukçu hem de insan olarak çok etkilemiştir Tekinay. Galiba hayatımdaki en büyük başarı da hala bundan yaklaşık 30 yıl önce “Tekinay’ın asistanı olmak”. Hiç “Tekinay gibi” olmaya çalışmadım, olamazdım da zaten; ama ondan hep bir şeyler öğrenmeye çalıştım. Tekinay’ın eserlerinde ve kişiliğinde beni en çok etkileyen üç şeyi saymam gerekse şunları sayardım:
İnanmadığınız ve âdil olmayan bir davada avukatlık yapmak “yakışmaz”.
Yarattığımız teoriler uygulamada da bir anlam ifade etmeli ve anlaşılabilmeli. Gerçek hayattan kopmuş ve anlaşılamayan hukuk teorileri amaca hizmet edemezler.
Hukukun insani boyutu ihmal edilirse hukuk, hukuk olmaktan çıkar. İnsana hizmet etmeyen hukuk düzeni ayakta kalamaz.
Bu kitapta konu hakkında yapılmış bütün tartışmalara ve detaylara girmeden birleşme ve devralma sürecinin tamamını kapsamaya çalıştım, fakat tüm alanları yeterince bilmediğimin de farkındaydım. Bu sebeple bazı konuların, bunları benden daha iyi bilenler tarafından yazılmasının daha doğru bir tercih olduğunu düşündüm. Sonuçta ortaklarım Eren Kurşun çok taraflı müzakereler konusunu, Erdal Ekinci birleşme ve devralmaların vergisel boyutunu ve Muhsin Keskin satın alma finansmanı konularının detaylarını yazmayı kabul ettiler ve ilgili kısımları hazırladılar. Birleşme ve devralmaların rekabet hukuku açısından arz ettiği bazı özellikleri Zümrüt Esin ile birlikte yazdık. Keza halka açık şirketlerle ilgili özel durumları da Eren Kurşun ve Muhsin Keskin birlikte yazdılar. İhtilaflar kısmında tahkim kurumları ve tahkim yerlerinin farklarına ilişkin kısmı Demet Kaşarcıoğlu ile birlikte hazırladık. Ayrık bölüm yazmamakla birlikte Yalın Akmenek ve Ali Selim Demirel çok büyük destek oldular ve önemli fikirler verdiler. Bu sayede birleşme ve devralmaların değişik boyutlarına yer verme imkânına kavuştum bu kitapta. Hepsine yoğun meslek hayatlarında ayırdıkları zaman, emek, enerji ve paylaştıkları bilgiler için teşekkür ederim.
Önsöz altında paylaşmak istediğim bir diğer konu da gençlere ilişkin düşüncelerim. Genellikle gençlerden şikâyet edilir. Tarih boyunca da böyle olmuş ne yazık ki; Sokrates bile şikâyet etmiş gençlerden. Ben gençlere hep güvendim ve güvenmeye de devam edeceğim. Bu kitabı hazırlarken çok sayıda eseri inceleme fırsatı buldum. Özellikle Burak Özen, Anlam Altay, Tolga Ayoğlu, Faruk Acar, Kerem Cem Sanlı, Berk Kapancı, Özgün Çelebi ve Cem Veziroğlu gibi, -en azından bana nazaran- genç öğretim üyelerinin eserleri ve fikirleri beni çok etkiledi. Anlaşılır, yalın ve doğru perspektifler katmışlar hukuka ve önümüzdeki yıllarda daha da büyük katkılar sağlayacaklarına inancım çok büyük. Gençlere güvenimi tazeledikleri için de onlara büyük bir teşekkür borçluyum; eserlerinden hem çok şey öğrendim hem de çok faydalandım.
Tabii bu genç listeye, “zihni hep genç kalan” bir ismi daha eklemek gerekir; Haluk Burcuoğlu. Haluk Burcuoğlu sadece akademisyen değildir; bir o kadar da avukattır. Onunla birlikte duruşmaya çıkmak ise bambaşka bir deneyimdir; bunu da defalarca yaşadım ve o “genç kalmayı başaran zihinden” çok şey öğrendim, öğrenmeye de devam edebildiğim için çok şanslıyım. Ondan öğrendiklerimi de kitaba dâhil etmeye çalıştım. Nami Barlas, Tolga Ayoğlu, Anlam Altay, Özgün Çelebi ve Berk Kapancı da her kafam karıştığında, yolumu kaybettiğimde başvurduğum adeta “canlı kaynaklar” oldular bu kitabı hazırlarken; onlara ne kadar teşekkür etsem azdır. Keza Roma Hukuku ile ilgili konulara da değindim ve bu konudaki yol göstericim de sevgili Nadi Günal oldu; onun sayesinde Roma Hukuku’nun engin derinliğinde kaybolmamaya çalıştım.
Değerli genç çalışma arkadaşlarım başta Av. Anıl Tıngır olmak üzere Av. Esra Boyacıoğlu ve Av. Tuğçe şengezer’in büyük katkıları oldu bu kitabın hazırlanmasında; hatalarımı düzelttiler, fikirlerini paylaştılar. Bana yardımcı olabilmek için yaşam akışlarını değiştirdiler ve uzun geceleri sabahın erken saatlerine kadar masa başında geçirdiler. Dedim ya, gençlerin müthiş becerilerine hep inandım ve onlar da adeta beni haklı çıkartmak için, çabaladılar. Onların emeği ve katkısı çok önemliydi bu kitabın hazırlanmasında.
Bu kitap sayesinde birçok eseri tekrar inceleme fırsatı buldum. Asistanı olmaktan gurur duyduğum Selahattin Sulhi Tekinay gibi büyük bir hukukçunun eserlerinin aradan geçen bunca zamana, hatta kanun ve içtihat değişikliklerine rağmen “eskitilemediklerini” gördüm. Benim için bunun en önemli örneği olmakla birlikte, tek örneği Tekinay değil tabii. Gerçekten N. Kocayusufpaşaoğlu da, R. Serozan da, K. Oğuzman da, S. Kaneti de, H. Tandoğan da, Ö. Teoman da, N. Barlas da, M. Lutter de, H.-P. Westermann da, E. Bucher de, A. v. Tuhr da, A. Schwarz da, E. Hirsch de çok önemli eserler vermişler ve eserleri hiç “eskimemiş”. Onların hukuk yeteneğinin ve bilimsel kişiliklerinin önünde saygıyla eğilmemek mümkün değil. Bu kitap sayesinde bunu bir kez daha görebildiğim için de kendimi çok şanslı hissediyorum. Ne yazık ki bu saydığım isimlerin çok azı hayatta şu anda; bence kalanların kıymetini bilmek de bizlerin görevi.
Gerhard Wegen gibi bir ustayı anmasam bu önsöz yarım kalır. Ben birleşme ve devralmalar uygulamasını Wegen’den öğrendiğim için çok şanslıyım, benim “ilk ustam” oldu. Wegen hayatımda gördüğüm en kıvrak zekâlı, çalışkan, bilgili ve ekonomik dinamiklerin hukuki izdüşümlerini en iyi analiz eden ve müzakerelere yansıtabilen avukat, en azından şimdilik. Sanırım Eren Kurşun için de benzer şeyler düşünmeye başladım; eminim zaman beni haklı çıkaracaktır.
Sürdürülebilirlik bizim ülkemizde ne yazık ki genellikle sağlayamadığımız bir şey. Umarım bu kitabın yeni baskıları gelecek yıllarda yapılabilir. Bu amaçla kitabın tüm fikri haklarını Esin Avukatlık Ortaklığı’na devredeceğim; beklentim odur ki, benden sonra da ortaklarım bunu devam ettirme fırsatı bulurlar ve benden çok daha iyisini yaparlar. İnancım sonsuz!
Levent, Kasım 2020
Teşekkür
Birçok şey gibi, bu kitabın hazırlanmasını da öncelikle ve en büyük oranda yine Zümrüt’e borçluyum. Sanırım 2019’un yaz aylarıydı, Zümrüt bana, “artık bir birleşme ve devralmalar kitabı yazmanın zamanı gelmedi mi?” diye sordu. Galiba gelmişti. Yıl sonuna doğru planlamaya başladım, kaynakları belirledim, sipariş edilecek kitapların siparişini verdim ve hayatımda yapabileceğim en uzun tatili planladım. Ortaklarım Erdal Ekinci ve Eren Kurşun’dan, asistanım Yasmin Gürsoy’dan da “izin aldım” ve 2020 yılının temmuz ayını tamamen boşaltarak ilk taslağı yazmaya başlamak için kendimi hazırladım.
Mart ayında virüs salgını başladı, sonuç olarak hepimiz evlere kapandık; böylece başladım çalışmaya. Çalışma arkadaşlarım büyük destek verdiler, birçoğu da taslakları okuyup görüşlerini paylaştılar. Araştırma ve düzeltmeler konusunda en büyük teşekkürü başta Anıl Tıngır olmak üzere Esra Boyacıoğlu ve Tuğçe şengezer hak ediyorlar; çalışkanlıkları, analiz yetenekleri, özgüvenleri ve takım ruhları bu kitabın ortaya çıkmasına büyük katkı sağladı. Bu kitabın hazırlanabilmesi için hem fırsatlar hem de fikirlere ihtiyacım vardı. Sevenim çokmuş; sevenler çok da akıllılarmış. Onların sayesinde birçok fikri tekrar değerlendirdim, gerekli konularda değiştirdim ve bu kitap ortaya çıktı. Başta Zümrüt olmak üzere, tüm katkıda bulunanlara çok teşekkür ediyorum. Bütün hataların sorumluluğu bana ait; tüm iyi fikirlerin sahibi de onlardır.
Ofisin IT ekibi, Ferdi Zekiol ve Rıdvan Konrat gecenin geç saatlerinde tüm aksaklıkları giderip ofis bilgisayar sistemine ve kütüphanesine erişimimi sağlamak için uğraştılar. Yonatan Pinto tüm organizasyonel gerekliliklerle uğraşmak zorunda kaldı; en doğru yayıncıyı bulmaktan zamanı doğru yönetmeye kadar tüm detaylarla ilgilendi. Yoni’ye ne kadar teşekkür etsem azdır. Yoni’nin de yardımı ile en doğru yayınevi ile çalışma fırsatını da yakaladık. Yoni özellikle son aşamada tüm detayların olması gerektiği gibi kitaba yansıması için büyük katkı sağladı. Bazen adeta “huysuzluk” seviyesine ulaşan taleplerimle bile uğraşmak zorunda kaldı. Yapıcı tutumu, çözüm odaklı fikirleri, sükûneti ve dostluğu için Yoni özel bir teşekkürü hak ediyor gerçekten.
En büyük isteğim bu kitabın elektronik ortamda erişilebilir olması idi. Ülkemizde hem hukuk kitapları yayıncılığı hem de elektronik yayıncılık konusunda en değerli katkıları sağlayan XII Levha ile çalıştık ve bu kararımdan dolayı pişman olmadım. Tüm XII Levha çalışanlarına teşekkür ediyorum. Ama bu “kuru ve sıradan, her kitabın önsözünde okumaya alıştığımız bir teşekkür” değil. Erol Öz bu kitabın en iyi şekilde çıkmasını sağlamak için salgın günlerinde insanüstü bir çaba sarf etti. Belki zamansal olarak “takıma” en son Erol Öz dahil oldu, ama onun çabaları sayesinde takımın geri kalanının çabaları anlam kazandı.
Hukuk kitaplarında genellikle kullanılmamakla birlikte bir editörden destek almaya Ceylan Hazinedar ile tanıştıktan sonra karar verdim. Ceylan Hanım hukuk eğitimi almamıştı; fakat özenli ve özverili bir çalışma sonunda yazım hataları ve ifade bütünlüğü konusunda yardımcı olabilmek için büyük çaba sarf etti ve önemli katkılar sağladı. Hukukçu olmayanların hukukçularla birlikte çalışması iki taraf için de zor; ama Ceylan Hazinedar bu zorlukların üstesinden gelebilmek için büyük çaba harcadı, takımın bir parçası oldu, çok da başarılı oldu; özel bir teşekkürü hak ediyor gerçekten.
Bu kitabı neden yazdım?
Bu kitabın “primitif ” halini aslında bundan uzun yıllar önce yazmıştık. Yazmıştık diyorum, çünkü 2001 krizi sırasında ofisteki avukatların neredeyse tamamı ile bilgi ve becerilerimizi geliştirmeyi sağlamak için bir çalışma yapmaya başladık. Bu kapsamda birleşme ve devralmalarla ilgili temel hukuki sorunların neler olabileceğini belirleyip aramızda bir görev dağılımı yaptık; amaç her birimizin ilgili konularda kendi düşüncelerini diğerlerine aktarmasıydı. Aslında başta planlamamış olmamıza rağmen bu iç çalışma notlarını kitap olarak yayımlamıştık. Ben ve o tarihlerdeki genç ortağımla “yazar” değil de “yayına hazırlayan” olarak ismimizi koymuştuk, çünkü bu bir ortak çabanın ürünü idi.
Aradan yıllar geçti; çok sayıda yasa değişti, birleşme ve devralmalar çok daha yaygın bir uygulama alanı buldu. Ben de o günden bugüne yaklaşık 200 birleşme ve devralma işleminde avukat, yaklaşık 50 kadar da birleşme ve devralma ihtilafında müzakereci, taraf vekili veya hakem olarak çalıştım. Yani çok farklı şeyler yaşadım, fikirlerim değişti. Galiba bir taraftan da yaşlanmaya başladım. Bu sebeple öğrendiklerimi paylaşmak istedim. Bu kitap benim doktora tezimin ve yayına hazırlayanı olduğum uygulama kitabının bir tekrarı değil. Kendimi, doktora tezim açısından 23, genel olarak birleşme ve devralmalar kitabı açısından da 17 yıl önceki düşüncelerimle sınırlandırmak istemedim; bunun çok az istisnası oldu. Galiba ilk istisna şu idi; o ilk kitabın önsözünün ilk cümlesini 2003 yılında sabaha karşı yazıhanede şöyle yazmıştım:
“Bilgi paylaştıkça artar ve ancak sorgulanabildiği ölçüde yararlı olur.”
Hala aynı yönde düşünüyorum. Yani amacım aslında bilgimi artırmak, paylaşmak ve bildiklerimi sorgulamak; bunun da ötesinde başkalarının da sorgulamasını sağlamak. Bu kitapta yazılanların eleştirilmesi bile, uygulamayı bir adım ileriye taşıyacaktır. Hukuk mesleği ile adeta “aşk yaşayan” bir avukat olarak bu da benim mesleğime karşı duyduğum borcun “ifası”. Hatalarıyla ve doğrularıyla bildiklerimi, öğrendiklerimi ve yaşadıklarımı paylaşmak istedim. Dünyaya binlerce defa daha gelsem, her birinde birleşme ve devralmalar ve tahkim alanında çalışan bir avukat olmak isterdim; dedim ya, adeta aşık olduğum bu mesleğe borcumu ödüyorum aslında. Birileri benim hatalarımı düzelttikçe uygulama da gelişecektir. Eleştirenlerin de kendi fikirlerini yayınlamalarını bekliyorum ki hepimiz onlardan yeni şeyler öğrenelim; yoksa kapalı kapılar ardında yapılan eleştirilerin “eleştiri” değil, “dedikodu” olduğunu düşünürüm hep.
Çok önemli bir şey daha var; bahse konu kitabı yazdıktan sonra birçok fikrim de değişti. Uygulama açısından çok farklı perspektiflerin geliştirilebileceğini fark ettim. Bunun da ötesinde, hatalar yaptım ve hatalarımdan öğrenmeye çalıştım; başka avukatların hatalarından da öğrenmeye çalıştım. Geriye dönüp okuduğumda, 2003 yılında bazı konularda Türk hukukundan hareketle belki de gereksiz yere çok keskin ve net çizgiler koyduğumu düşünüyorum. Fakat dünya geçen 17 yıl içinde o kadar çok “küçüldü” ve uluslararası işlemlerde kullanılan hukuki yapılar o kadar çok birbirlerine “yaklaştı/benzedi” ki, artık saf Türk hukuku uygulamalarının gerçek hayatta yerinin gittikçe azaldığını düşünüyorum. Kaldı ki Türk hukuku da, en azından yasal düzenleme anlamında, kendini geliştiriyor.
Fikirlerimle birlikte önereceğim yöntemler de değişti; örneğin satıcının ayıplardan sorumluluğu konusu, birleşme ve devralma işlemlerinde belki de en kritik konulardan bir tanesi. Önceki kitapta bunun “bağımsız garanti taahhüdü” olarak yapılandırılmasının alıcı açısından faydalı olacağını ifade etmiştik; 1997 tarihli doktora tezimde de aynı görüşü savunmuştum. Bu konuda da fikrim değişti. Sanırım 2010 yılında bu görüşümü değiştirdim ve ileride tartışacağımız “kusurdan bağımsız asli borçlardan sorumluluk” yapısının daha faydalı olacağını düşünmeye başladım. O yıllarda birlikte çalıştığım bir meslektaşım, bir yıl önce farklı bir yapıyı tercih ettiğimizi, her yıl değişiklik mi yapacağımızı sordu bana. Cevabım çok basitti: “Eğer yeni bir şey öğrenmişsek ve gerekiyorsa her yıl değil, her hafta bile görüşlerimizi değiştirmeliyiz. Zaten aradan yıllar geçmesine rağmen biz hala aynı şeyi yapıyorsak ve düşünüyorsak, bu zaman zarfında bir şey öğrenmemişiz demektir.” Yaptığımız her işten bir şeyler öğrenmeliyiz ve fikrimizi değiştirmek gerekirse de değiştirmeliyiz. Önemli olan bildiğimizi düşündüğümüz şeyleri sorgulayabilmek.
Bu anlamda bir diğer örnek de “due diligence” yapılmasının satıcının sorumluluğu üzerindeki etkileri olabilir. Bir tahkim sırasında, diğer tarafın avukatı olan bir meslektaşım, hakemden, benim taraf vekili olarak, “çapraz sorguya alınmamı ve bu kapsamda dilekçede yazdıklarım ile kendi kitabım arasındaki çelişkiler sebebiyle sorgulanmamı” talep etmişti. Okuyanlara bu “inanılmaz” gelebilir, fakat dosya hala yazıhanede durduğu için, fırsat buldukça genç meslektaşlarıma “tahkim avukatlarının yapmamaları gereken hatalar” eğitimi kapsamında duruşma tutanaklarını okumalarını öneriyorum. Bir avukatın yazdığı, daha doğrusu, yayına hazırlayanı olduğu kitaptan taraf vekili sıfatıyla, çapraz sorguya tabi tutulması talebi gerçekten çok ilginç bir yaklaşım idi.
Yıllar içinde çok çeşitli deneyimler yaşadım ve edindiğim deneyimleri bu kitapta paylaşmaya çalıştım. Sonuçta bu kitap, yayıma verilme tarihi itibariyle benim fikirlerimi ve önerilerimi yansıtıyor; zaman içinde bunların değişmesini gerektiren olaylar yaşarsam fikirlerimi değiştirmekten kaçınmayacağımı da biliyorum.
Sorular mı daha önemli cevaplar mı?
Hukuk eğitiminde bizlere genellikle cevapları öğretti hocalarımız. Yılsonu gelince de hatırlayabildiğimiz cevaplar yeterli ise sınavlardan geçer not aldık; bunu, ilk davasını henüz öğrenciyken kendi usul hukuku hocasına karşı açıp kazanan bir hukukçu olarak söylüyorum. Fakat ne yazık ki benim öğrenci ve akademisyen olduğum yıllarda Selahattin Sulhi Tekinay, Haluk Burcuoğlu, Teoman Akünal, Ömer Teoman, Rona Serozan, Osman Gürzumar, Nami Barlas, Abuzer Kendigelen gibi tecrübeli; Anlam Altay, Tolga Ayoğlu, Burak Özen gibi genç ve fakat hepsi çok önemli hukukçular hariç, bize soru sormayı, yasa metinlerini incelemeyi,görüşlerimizi yasal metinlere dayandırmayı pek öğretmediler. Bazı hocalarımız derste, hatta fakülte koridorlarında bile soru sormamıza izin vermediler. Yukarıda ismen andığım bu değerli akademisyenler dışında da eminim çok değerli başka öğretim üyeleri de soru sormayı, gerekçelendirirken yasa metinlerine dayanmayı, analiz yapmayı öğretmişlerdir öğrencilerine. Fakat ben burada şahsen asistanı veya öğrencisi olduğum ya da bir öğretim üyesi olarak yakın çalışma fırsatı bulduğum, yaklaşımlarını şahsen deneyimlediğim akademisyenleri saydım; yanlış anlaşılmak istemem, amacım kimseye haksızlık yapmak değil.
Hukuk aslında bence bir “cevaplar bilimi” değil, bir “sorular bilimi”ve doğru soruları sorabildiğimiz sürece yeni şeyler öğrenebiliyor, bulabiliyoruz. Bunu özellikle tahkim yaparken öğrendim. Hep çok soru soran bir avukat ve hakem oldum. Hakemin duruşmada soru sorması aslında taraf vekili için kötü değil, iyi bir şeydir bence. Bu sayede taraf vekili hakemin ne düşündüğünü, olaya nasıl baktığını daha iyi anlayabilir ve duruşma sonrası dilekçelerinde de bu konulara ağırlık verebilir. Bazen hakemlerin kararlarını, duruşma sırasında neredeyse hiç tartışılmayan konular üzerine inşa ettikleri de görülebilir. Kanımca bu tam bir “sürpriz karar” olacaktır taraflar açısından. Diğer taraftan tahkim avukatı için bir altın kuralı hatırlatmak isterim; “Cevabını bilmediğiniz soruyu tanığa ve uzmana sormayın!”
Bir üniversitede birleşme ve devralmalar dersi verirken vize sınavı yapmak zorunda olduğumu hatırlattılar. Oysa ben yılsonunda bile her türlü kaynağa ulaşıma izin verilen ve en az 48 saat süren “sınav”lar yapıyordum. Mecburen vize sınavı yaptık; soru yaklaşık olarak şuydu: “Eğer bu dersi siz veriyor olsaydınız, öğrencilerinizin anlatılanları özümsediklerini anlayabilmek için onlara soracağınız üç soru ne olurdu?” Dekan’a “şikâyet” edildim; hoca -yani ben- anlatmadığı yerden sordu diye. Ne yazık ki biz hukukçular cevaplara o kadar çok odaklanıyoruz ki, soru sormayı, bildiklerimizi sorgulamayı ihmal ediyoruz.Tam da bu yüzden, bu kitapta fırsat buldukça soru da sormaya çalışacağım ve bazı soruların cevaplarını da bilinçli olarak vermeyeceğim.
İçindekiler
3. BASKIYA ÖNSÖZ | VII |
2. BASKIYA ÖNSÖZ | VIII |
ÖNSÖZ | IX |
TEŞEKKÜR | XIII |
BU KİTABI NEDEN YAZDIM? | XV |
İÇİNDEKİLER | XIX |
I. GİRİŞ VE GENEL İLKELER | 1 |
1. GİRİŞ VE YÖNTEM | 2 |
2. KAVRAMLAR KONUSU | 7 |
3. KAPSAM VE DETAY DÜZEYİ | 9 |
4. HİÇBİR BİRLEŞME DEVRALMA DİĞERİNİN AYNISI DEĞİLDİR | 10 |
5. SORULAR MI DAHA ÖNEMLİ, CEVAPLAR MI? | 10 |
6. ASLINDA BİRLEŞME VE DEVRALMALAR NEDİR? DAHA DOĞRUSU, TEMEL KAVRAMLARIN ÖNEMİ | 12 |
7. ASLINDA ÇIKIŞ NOKTASI ÇOK BASİT: KİM, KİMDEN, HANGİ HUKUKİ SEBEPLE, NE TALEP EDEBİLİR VE TALEBİNE ULAŞMASI İÇİN NELERİ İSPAT ETMELİDİR? | 14 |
8. SÖZLEŞMELER NEDEN MÜZAKERE EDİLİR? YA DA AVUKATLARIN “KEDİ SENDROMU” | 15 |
9. İŞLEM YAPISININ BELİRLENMESİ: PARAYI TAKİP ET VE RİSKLERİ YÖNET! | 18 |
10. BİRLEŞME VE DEVRALMALAR: KANUNUN HUKUKU MU, SÖZLEŞMENİN HUKUKU MU? | 21 |
11. AVUKATLARDAN BEKLENEN YAKLAŞIM: HIZ, ETKİNLİK VE YARATICILIK | 28 |
12. SÖZLEŞMENİN DİLİ | 30 |
13. SÖZLEŞMEYİ OKURKEN İLK OKUNACAK MADDELER | 31 |
II. BİRLEŞME VE DEVRALMALAR İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR | 33 |
1. BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİ | 34 |
2. STRATEJİK YATIRIMCILAR VE ÖZEL YATIRIM (“PRIVATE EQUITY”) FONLARI ARASINDAKİ YAKLAŞIM FARKLARI | 39 |
3. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR | 41 |
III. NİHAİ SÖZLEŞMELER ÖNCESİ AŞAMA | 43 |
1. GENEL OLARAK | 44 |
2. GİZLİLİK SÖZLEŞMELERİ | 45 |
2.1. Tarafları | 46 |
2.2. Hükümleri | 52 |
2.2.1. Gizli Bilginin Kapsamı | 52 |
2.2.2. Gizli Bilginin Ne Amaçla Kullanılacağı | 54 |
2.2.3. Açıklanan Bilginin Amaca Aykırı Kullanılmasının Yaptırımı | 54 |
2.2.4. Gizlilik Sözleşmesi Ani Edimli Sözleşme Midir? | 56 |
2.2.5. Gizli Bilgiyi Veren Taraf, Bilginin Tam ve Doğru Olmaması Halinde Sorumlu Olur Mu? | 58 |
2.2.6. Uygulanacak Hukuk ve İhtilafların Çözümlenmesi | 59 |
3. NİYET MEKTUBU VE BENZERİ YAPILAR | 60 |
3.1. Tarafları | 62 |
3.2. Konusu ve Amacı | 63 |
3.3. SatışFiyatı | 64 |
3.4. Hukuki İnceleme | 66 |
3.5. Ön Şartlar | 71 |
3.6. Münhasırlık | 73 |
3.7. Gizlilik | 78 |
3.8. Fesih ve Sona Erme | 79 |
3.9. Bildirimler | 82 |
3.10. Masraflar | 82 |
3.11. Bağlayıcı Etki | 83 |
3.12. Mücbir Sebep | 85 |
3.13. Sözleşmeye Aykırılık Mı Sözleşme Öncesi Kusurlu Davranış Mı? | 86 |
3.14. Uygulanacak Hukuk | 95 |
3.15. Tahkim | 96 |
4. SÜRECE KATILMAYA DAVET MEKTUBU | 97 |
4.1. Tarafları | 100 |
4.2. Hükümleri | 100 |
4.3. Amacı | 101 |
4.3.1. Teklif Verenlere Sağlanacak Bilgiler | 101 |
4.3.2. Nihai Sözleşme Taslakları | 102 |
4.3.3. Bağlayıcı Teklif (Binding Offer) | 104 |
4.3.4. Diğer Konular | 105 |
4.4. Borca Aykırılık ve Borca Aykırılığın Sonuçları | 106 |
5. TİCARİ ŞARTLARA İLİŞKİN ANLAŞMA (“TERM SHEET”) | 111 |
6. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR | 113 |
IV. INCELEME AŞAMASI | 115 |
1. GENEL OLARAK | 116 |
2. RİSKİ ÖNGÖRMEK, HESAPLAMAK VE YÖNETMEK | 117 |
3. HUKUKİ İNCELEME TAKIMININ OLUŞTURULMASI | 122 |
4. HUKUKİ İNCELEME YAPILMASININ HUKUKİ SONUÇLARI | 123 |
5. HUKUKİ İNCELEME KAPSAMINDA ELDE EDİLEN BİLGİLER VE BİLGİYİ VERENLERİN DURUMU | 127 |
6. HUKUKİ İNCELEME RAPORUNA KİMLER DAYANABİLİR? | 127 |
7. HUKUKİ İNCELEME YAPILMASININ AMACI NEDİR? | 130 |
8. VERİ “ODASI” | 131 |
9. HUKUKİ İNCELEMENİN KAPSAMI | 131 |
9.1. Şirketler Hukuku | 134 |
9.2. Ticari İlişkiler | 136 |
9.3. Rekabet Hukuku, Kişisel Verilerin Korunması ve Hukuka Uyum | 137 |
9.4. Finansal İlişkiler | 139 |
9.5. Menkul ve Gayrimenkuller | 140 |
9.6. Fikri Mülkiyet Hakları | 142 |
9.7. Sigorta. | 142 |
9.8. İş Hukuku | 142 |
9.9. Çevre, Sağlık ve Güvenlik Mevzuatı | 143 |
9.10.İhtilaflar | 143 |
9.11. Vergi Hukuku | 144 |
9.12. Üçüncü Kişi Onayları | 144 |
9.13. İlgili Taraflarla İlişkiler | 145 |
10. HUKUKİ İNCELEME RAPORUNUN HAZIRLANMASI | 146 |
10.1. Tam Kapsamlı Hukuki İnceleme | 146 |
10.2. Önemli Konularla Sınırlı Hukuki İnceleme | 146 |
10.3. Trafik Işıkları Yöntemi | 147 |
10.4. Teyit Amaçlı Hukuki İnceleme | 148 |
11. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR | 149 |
V. PAY SATIM SÖZLEŞMESİ: TİCARİ İŞLETMENİN DOLAYLI DEVRI | 151 |
1. GENEL OLARAK. | 155 |
1.1. Taşınır Satımı Hükümleri Neyi Öngörüyor? | 156 |
1.2. Mavi Hap: Ticari İşletme Satımı Bir Menkul Satımıdır; Değilse Bile Satım Hükümleri Kıyasen Uygulanır. | 158 |
1.3. Kırmızı Hap: Satım Hükümleri Ticari İşletme Satımına Uygulanmak İçin Elverişli Mi? | 160 |
1.4. Temel Kriter: Taraf İradelerinin Uyuşması | 167 |
2. PAY SATIM SÖZLEŞMESİNİN TEMEL HÜKÜMLERİ | 169 |
2.1. Taraflar | 169 |
2.2. Sözleşmenin Giriş Hükümleri | 170 |
2.3. Tanımlar ve Yorum | 170 |
2.4. Sözleşmenin Amaç ve Konusu | 171 |
2.5. Satış Fiyatı | 172 |
2.6. Kapanış Şartları veya “Ön Şartlar” | 173 |
2.7. Kapanış İşlemleri | 177 |
2.7.1. Hukuki Nitelik | 177 |
2.7.1. Hukuki Nitelik | 178 |
2.7.2. Hazırlık Aşaması | 179 |
2.7.3. Kapanışın Yapılması | 182 |
2.7.5. Kapanışın Yapılamaması | 183 |
2.7.6. Kısmi İfa | 184 |
2.8. Satıcının Ayıplardan Sorumluluğu veya “Beyan ve Tekeffüller” | 185 |
2.8.1. Genel Olarak Satıcının Ayıplardan Sorumluluğu | 187 |
2.8.2. Satıcı Ayıbın Varlığından Haberdar Olmasa da Sorumludur | 189 |
2.8.3. Satıcının, Alıcının Bildiği Ayıplardan Sorumlu Olmaması ve Bunun İstisnaları | 190 |
2.8.4. Yarar ve Hasarın Geçmesi | 192 |
2.8.5. Muayene ve İhbar Külfeti | 194 |
2.8.6. Satılanın Ayıplarından Dolayı Alıcının Sahip Olduğu Haklar | 194 |
2.9. Öneri | 195 |
3. DİĞER SÖZLEŞME HÜKÜMLERİ | 199 |
3.1. Önemli Olumsuz Değişiklik (“MAC”) | 199 |
3.2. Kapanışta Fiyat Ayarlamaları: Kapanış Hesapları (“Closing Accounts”) ve Kilitli Kutu (“Locked Box”) Yapıları | 201 |
3.3. “De Minimis” ve “Basket” Klozları | 202 |
3.4. Yed-i Emin (“Escrow”) Yapıları | 205 |
3.5. Fiyat Ayarlama Mekanizmaları | 207 |
3.5.1. Genel Olarak Fiyat Ayarlama Mekanizmaları | 208 |
3.5.2. Fiyat Ayarlama Mekanizmaları: Tazminat Mı, Ayıplardan Sorumluluk Mu, Garanti Mi, Aynen İfa Talebi Mi? | 209 |
3.5.3. Fiyat Ayarlama Mekanizmaları ve Yönetim Yetkileri | 211 |
3.6. İmza Kapanış Arasında Hedef Şirketin Yönetimi | 212 |
3.7. Satın Alma Finansmanı | 215 |
3.8. Üçüncü Kişilerin Hedef Şirketten Talepleri | 215 |
3.9. Sözleşmenin Bütünlüğü ve Sözleşme Değişiklikleri | 217 |
3.10. Zamanaşımı | 219 |
3.11. Sözleşme Dili | 219 |
3.12. Tahkim | 225 |
3.13. Uygulanacak Hukuk | 226 |
4. SERMAYE TAAHHÜDÜ (İŞTİRAK) SÖZLEŞMESİ | 227 |
4.1 Mevcut Pay Sahiplerinin Kararlara Katılımı | 229 |
4.2. Sermaye Artırımında Emisyon Primi ve Mevcut Pay Sahiplerinin Korunması | 230 |
4.3. Ayni ve Nakdi Sermaye Meselesi | 231 |
4.4. Kapanış Aşamasındaki Özellikler | 232 |
4.5. Sözleşmeye Aykırılık Halinde Şirketin Sorumluluğu | 233 |
4.5.1. Sermaye Artırımının Gerçekleşmemesi Halinde Şirketin Sorumluluğu | 233 |
4.5.2. Sermaye Artırımı Gerçekleştikten Sonra Şirketin Sorumluluğu | 234 |
4.6. Çözüm Önerisi | 234 |
5. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR | 235 |
VI. TİCARİ İŞLETME SATIM SÖZLEŞMESİ: TİCARİ İŞLETMENIN DOĞRUDAN DOĞRUYA DEVRİ | 237 |
1. TEMEL İLKELER | 239 |
1.1. Genel Açıklamalar | 241 |
1.2. Ticari İşletme: Her Şeyin Başlangıcı | 241 |
1.3. Satıcının Satılanın Ayıptan Sorumluluğu Anlamında Pay Satımı İle Ticari İşletmenin Satımı Arasındaki Farklar | 243 |
1.3.1. Satım Hukuku Açısından | 243 |
1.3.2. Sözleşmeye Satım Hukuku Kurallarının Uygulanmaması Durumunda Devredenin Sorumluluğu | 244 |
1.4. Türk Ticaret Kanunu m. 11/3 Devir İşlemlerini Gerçekten Kolaylaştırdı Mı? | 246 |
1.5. Ticari İşletme Devri: TBK m. 202 Sistematiği ve Amacı | 250 |
1.6. Ticari İşletmenin Aktif ve Pasifi İle Bir Bütün Olarak Devralınması Halinde Devreden ve Devralanın Müteselsil Sorumluluğu | 254 |
1.7. İlân: Ticari İşletme Devrinin Üçüncü Kişiler Açısından Hukuki Etkisi | 256 |
1.8. Tabu mu Gerçek mi? Borçlar Ticari İşletmeyi Takip Eder; Ticari İşletmenin Aktifini Devralan Tüm Borçlardan Da Kanun Gereği Sorumludur! | 259 |
1.8.1. Devrin Kapsamını Tarafların Sözleşmesi Belirler | 260 |
1.8.2. Taraf İradelerine Bağlanan Hukuki Sonuçların İstisnaları | 261 |
1.8.3. TBK m. 202 Sadece Pasiflerin (Borçların) Devrini Kolaylaştırmaktadır | 264 |
1.8.4. Pasifin (Borçların) Tarafların İradesi Hilafına Devralana Geçeceğine Yönelik Yasal Temel Yoktur | 264 |
1.9. Yargıtay Uygulamasında Ticari İşletme Devri | 268 |
1.10. Başa Geri Dönmek: Uygulamacı Olarak Ne Yapmak Lazım? | 271 |
2. TİCARİ İŞLETME DEVİR SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ | 272 |
2.1. Taraflar | 272 |
2.2. Tanımlar | 272 |
2.3. Amaç | 273 |
2.4. Devir Bedeli | 273 |
2.5. Kapanış Şartları | 273 |
2.6. Kapanış | 274 |
2.7. İlân | 275 |
2.7.1. Pasiflerin Bir Kısmının Devri Halinde İlanın İçeriği | 276 |
2.7.2. Pasiflerin Tamamının Devri Halinde İlânın İçeriği | 277 |
2.8. Yed-i Emin ve Diğer Teminatlar | 279 |
2.9. Ayıplardan Sorumluluk | 280 |
2.10. Kısmi İfa Meselesi | 280 |
2.11. Diğer Konular | 280 |
3. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR | 281 |
VII. PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMESİ VE OPSİYON HAKLARI | 283 |
1. GİRİŞ | 285 |
2. GENEL OLARAK PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMESİ | 286 |
2.1. Pay Sahipleri Sözleşmesi Özünde Bir Adi Ortaklık Sözleşmesi midir? | 286 |
2.1.1. Adi Ortaklığın Tarihsel Kökenleri ve Tarafların İradesi | 287 |
2.1.2. Genel-Geçer Tespitler Yerine Sözleşmeye Yansıyan Taraf İradelerine ve Ortak Amaçlarına Öncelik Verilmelidir | 292 |
2.1.3. Taraflar Neden Pay Sahipleri Sözleşmesi Kurarlar? | 293 |
2.2. Pay Sahipleri Sözleşmesinin Temeli Olan Hukuki Bütünlük: Farklı Hukuk Alanlarının Etkileşimi | 296 |
2.3. Sözleşme Mimarisi Açısından Pay Sahipleri Sözleşmesi ile Esas Sözleşme Arasındaki İlişki | 299 |
2.3.1. Gizliliğin Sağlanması Açısından | 300 |
2.3.2. Aynen İfa Meselesi ve Veto Hakları: Veto Hakları Esas Sözleşmede mi Yer Almalıdır, Pay Sahipleri Sözleşmesinde mi? | 301 |
2.4. Pay Sahipleri Sözleşmesinin Amacı | 303 |
2.5. Pay Sahipleri Sözleşmesinin Anonim Şirket Üzerindeki Etkileri | 304 |
2.6. Sözleşme Yazımındaki Tehlike: Çift Düğüm Atmak | 306 |
2.7. Alternatif Yapılar | 307 |
3. PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ: KİM, KİMDEN, HANGİ HUKUKİ SEBEPLE, NE TALEP EDECEK? | 309 |
3.1. Sözleşmenin Taraf ları: Şirket Sözleşmeye Taraf Olmalı mı? | 310 |
3.2. Sözleşmenin Amacı | 311 |
3.3. Sözleşmenin Tabi Olacağı Hukuk | 312 |
3.4. Tanımlar ve Yorum | 313 |
3.5. Ortaklık Yapısının Tanımlanması: Çıkış Noktası | 314 |
3.6. Şirketin Kurumsal Yönetimine İlişkin Hükümler | 314 |
3.6.1. Yönetim Kurulunun Oluşumu | 314 |
3.6.2. Yönetim Kurulu Toplantıları | 315 |
3.6.3. Yeter Sayılar | 316 |
3.6.4. Veto Hakları | 317 |
3.6.5. Finansal Tabloların Hazırlanması, Şirketin İştiraklerine İlişkin Yönetim İlkeleri ve Bütçenin Hazırlanması | 319 |
3.7. Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtımı | 320 |
3.8. Raporlama ve Bilgi Alma Hakları | 323 |
3.9. Şirketin Finansmanı | 323 |
3.10.Payların El Değiştirmesi ve Opsiyon Hakları | 324 |
3.11. Sözleşmenin Sona Ermesi | 326 |
3.12.Kamuya Yapılacak Açıklamalar ve Gizli Tutma Yükümü | 329 |
3.13. Bildirimler | 329 |
3.14. Mahkemelerin Yetkisi ve Tahkim | 330 |
3.15. Diğer Hükümler | 331 |
3.15.1. Sözleşmenin Bütünlüğü | 331 |
3.15.2. Kısmi Hükümsüzlük | 332 |
4. OPSİYON HAKLARI | 331 |
4.1. Opsiyon Hakları “Süreye Bağlı Haklar”dır | 333 |
4.2. Opsiyon Hakları “Uyuyan Haklar”dır. Uyuyan Hakların Kullanılabilir Hale Gelmeleri Sözleşmenin İhlaline Bağlanmış İse, Her İhlal İlgili Opsiyon Hakkını Tekrar Uyandırır | 334 |
4.3. Opsiyon Bedelinin Belirlenmesi Meselesi | 334 |
4.4. Birlikte Satma Hakkı ve Teklifi Reddetme Hakkı: Garanti mi, Üçüncü Kişinin Fiilini Taahhüt mü, Yoksa Asli Borç mu? | 335 |
4.5. İlk Teklif Verme Hakkı: Hakkın Muhatabı Açısından Külfet midir Yoksa Borç mu? | 337 |
4.6. Opsiyon Hakkının İhlali Sonucunda Payları İktisap Eden Yeni Ortağın Haksız Fiil Sorumluluğu | 339 |
4.7. Hamdi Yasaman Armağanı’ndan: Pay Alım ve Satım Opsiyonları ve Hükümleri | 339 |
5. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR | 369 |
VIII. BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİ VE HUKUKİ İHTİLAFLAR | 371 |
1. GİRİŞ | 375 |
2. TALEP TÜRLERİ | 380 |
2.1. Aynen İfa Talepleri | 382 |
2.1.1. Edim: Borcun Konusu | 383 |
2.1.2. Aynen İfa Taleplerinde Karşılaşılan Zorluklar | 384 |
2.1.1. Edim: Borcun Konusu | 382 |
2.2. Tazminat Talepleri | 387 |
2.2.1. Borca Aykırılık | 388 |
2.2.1.1. Borcun Tanımlanması | 388 |
2.2.1.2. Borcun Geçerli Olması | 388 |
2.2.1.3. Kısmi Geçersizlik Meselesi | 390 |
2.2.1.4. Asli Borçlara ve Yan Borçlara Aykırılık | 392 |
2.2.1.5. Her Sözleşme Kendi Hükümleri Kapsamında Tazminat Talebine Konu Olur | 394 |
2.2.2. Kusur | 398 |
2.2.2.1. Kusurun İspatı: Ters Açılan Kapı | 400 |
2.2.2.2. Borca Aykırılık, Garanti ve Ayıplardan Sorumluluk Hallerinde Kusurun Etkisi | 401 |
2.2.2.3. Kusur Nedir ve Neye Yönelmelidir; Ne Kadar Ağır Olmalıdır ki Sorumluluk Doğsun? | 402 |
2.2.2.4. İfa Yardımcısının Kusuru | 404 |
2.2.2.5. Kusuru Ortadan Kaldıran Sebepler | 405 |
2.2.3. Zarar | 405 |
2.2.3.1. Menfi ve Müspet Zarar Kavramları | 407 |
2.2.3.2. Zararın Belirlenmesinde Hâkimin Takdir Yetkisi | 410 |
2.2.3.3. Punitive Damages, Liquidated Damages, Indirect Damages ve Diğerleri | 410 |
2.2.3.4. Doğrudan Zarar ve Yansıma Zarar Ayrımı | 412 |
2.2.3.5. Doğrudan Zarar ve Dolaylı Zarar Ayrımı | 413 |
2.2.3.6. Öneri | 417 |
2.2.4. Nedensellik Bağı | 418 |
2.2.4.1. Nedensellik Bağına İlişkin İspat Yükü | 419 |
2.2.4.2. Mantıksal Nedensellik, Uygun Nedensellik ve Normun Koruma Aracı | 419 |
2.3. Aynen İfa Talebiyle Dava Açılmasından Sonra Talebin Tazminata Dönüştürülmesi | 424 |
3. İHTİLAF KAYNAKLARI | 426 |
3.1. Ayıplardan Sorumluluk | 426 |
3.1.1. Birleşme ve Devralmalar Açısından Ayıp Kavramı | 426 |
3.1.2. Ayıbın Nitelikleri | 429 |
3.1.3. Ayıplardan Sorumluluk Halinde Alıcının Hakları | 434 |
3.1.3.1. Sözleşmeden Dönme | 434 |
3.1.3.2. Satış Fiyatının Ayıp Oranında İndirilmesi | 435 |
3.1.3.3. Satılanın Onarılması | 436 |
3.1.3.4. Ayıpsız Benzeri İle Değiştirme | 436 |
3.1.3.5. Tazminat | 436 |
3.1.4. Bilinen Risklerden Sorumluluk: “Specific Indemnity” | 436 |
3.1.5. Ayıp Hükümlerinin Genel Değerlendirmesi | 438 |
3.2. Cezai Şart | 440 |
3.2.1. Cezai Şart Nedir ve Cezai Şartın Fonksiyonu Nedir? | 440 |
3.2.2. Cezai Şartın Fer’i Niteliği | 444 |
3.2.3. Cezai Şart Ne Değildir? | 445 |
3.3. Üçüncü Kişi Talepleri Sebebiyle Sorumluluktan veya Zarardan Ber’i Tutma (“Hold Harmless”) Klozları | 447 |
3.3.1. TBK m. 202 Uyarınca Ticari İşletme Devrinde Üçüncü Kişi Talepleri | 449 |
3.3.1.1. Rücu Meselesi | 453 |
3.3.1.2. Üçüncü Kişi Taleplerinin İhbarı | 456 |
3.3.2. Pay Devrinde Üçüncü Kişi Talepleri | 458 |
3.4. Fiyat Ayarlama Mekanizmaları Sebebiyle Çıkabilecek İhtilaflar | 460 |
3.4.1. Geçmişe Yönelik Fiyat Ayarlama Mekanizmaları ile İlgili İhtilaflar | 460 |
3.4.2. Geleceğe Yönelik Fiyat Ayarlama Mekanizmaları ile İlgili İhtilaflar | 461 |
3.5. Opsiyon Haklarına İlişkin İhtilaflar | 467 |
3.5.1. Opsiyon Hakları Açısından Tedbir Kararlarının Önemi | 468 |
3.5.2. Opsiyon Hakkının İhlali Halinde Ortaya Çıkması Olası Zararlar | 469 |
3.5.3. Opsiyon Hakları ile Kanuni Çıkma Hakkının Çatışması | 471 |
3.6. İmza ve Kapanış Arasındaki Yükümlülüklerin İhlali Sebebiyle Çıkabilecek İhtilaflar | 473 |
3.7. Zamanaşımı | 475 |
3.8. İspat Yükü | 477 |
4. İHTİLAF ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ | 478 |
4.1. İhtilaf Öncesi Aşama: İhtilaf Yönetimi | 478 |
4.1.1. İlk Adım: Risklerin Analizi | 479 |
4.1.2. Riskleri Yönetmek: İhtilafı Müzakere Etmek | 481 |
4.1.3. İhtarnameler | 483 |
4.1.4. Davaya Hazırlanmak: Takım, Kazanır! | 484 |
4.2. Birleşme ve Devralma İhtilaflarında Tahkim | 489 |
4.2.1. Tahkim: Uyuşmazlık Çözümünün En İyi İkinci Yöntemi | 493 |
4.2.1.1. Hakem Seçmek | 495 |
4.2.1.2. Tahkim Şartı mı Tahkim Sözleşmesi mi? | 498 |
4.2.1.3. Tahkim Yerinin Belirlenmesi. | 501 |
4.2.1.4. Tahkimde Gerilla Taktikleri | 503 |
4.2.2. Tedbirler | 505 |
4.2.3. Hakemlerin Takdir Yetkisi ve Görevi, “Adaleti Sağlamak” ve “Adil Çözümü” Bulmak mı? | 508 |
4.2.4. Kısmi Kararların Önemi | 511 |
4.2.5. Özel Sermaye Yatırım Fonlarının Uyuşmazlık Halindeki Beklentileri | 512 |
4.3. Birleşme ve Devralma İhtilaflarında Dava | 514 |
4.3.1. Tedbir Kararları | 516 |
4.3.2. Kilitlenme (Deadlock) Sonucu Ortaya Çıkan İhtilaflar | 519 |
4.3.2.1. Veto Haklarının Esas Sözleşmede Yer Alması Halinde Kilitlenme | 520 |
4.3.2.2. Esas Sözleşmede Yer Almayan Veto Hakları | 521 |
4.3.2.3. Çoğunluğun Veto Haklarını İhlal Etmesi | 522 |
4.3.3. Genel Kurul Kararlarının İptali | 523 |
4.4. Birleşme Devralmalarda Paralel Yargılamalar | 525 |
4.4.1. Pay Sahipleri Sözleşmesi ile Şirket Esas Sözleşmesi Açısından Paralel Yargılamalar | 526 |
4.4.2. Yürüyen veya Karara Bağlanmış Bir Davanın Diğer Dava Üzerindeki Etkileri | 529 |
5. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR | 531 |
İLAVE BÖLÜMLERİlave Bölüm 1BİRLEŞME VE DEVRALMALARDA REKABET HUKUKU |
|
1. BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİNDE REKABET HUKUKU AÇISINDAN RİSK ANALİZİ: ZAMANLAMA SORUNU! | 536 |
2. KONTROLÜN DEVRİ | 536 |
3. OPSİYON HAKKININ KULLANILMASI DURUMUNDA REKABET KURULU’NDAN ALINMASI GEREKEN İZİN | 537 |
4. ÖZELLİKLE HUKUKİ VE OPERASYONEL İNCELEME AŞAMASINDA BİLGİ PAYLAŞILMASI VE “CLEAN TEAM” UYGULAMASI | 538 |
5. ARA DÖNEM İLE İLGİLİ SÖZLEŞMESEL YÜKÜMLÜLÜKLER VE REKABET HUKUKU | 539 |
6. İMZA AŞAMASINDAN SONRA YAPILMASI GEREKENLER: BİLDİRİM | 540 |
7. REKABET KURULU’NDAN İZİN ALINMADAN YAPILAN KAPANIŞLARIN AKIBETİ: GEREKLİLİK VE AYKIRILIK | 541 |
7.1. İşlemin Geçersizliği | 542 |
7.2. İdari Para Cezası ve Tedbirler | 542 |
8. TAAHHÜTLER (“REMEDIES”) | 543 |
İlave Bölüm 2
TAHKİM KURALLARI KARŞILAŞTIRMASI |
|
İlave Bölüm 3
TAHKİM YERİ VE KURUM KARŞILAŞTIRMASI |
|
1. HANGİ TAHKİM KURUMU, HANGİ TAHKİM YERİ? | 555 |
2. TAHKİM YERİ: HANGİ ÜLKE, HANGİ ŞEHİR? | 555 |
2.1. İstanbul, Türkiye | 556 |
2.2. Londra, Birleşik Krallık | 558 |
2.3. New York, Amerika Birleşik Devletleri | 560 |
2.4. Paris, Fransa | 562 |
2.5. Cenevre ve Zürih, İsviçre | 564 |
2.5.1. Zürih | 566 |
2.5.2. Cenevre | 566 |
İlave Bölüm 4
HALKA AÇIK ŞİRKETLERİN BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİNE KONU OLMALARI |
|
1. KAMUYU AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ | 570 |
1.1. Neyi Açıklamak Gerekiyor? | 570 |
1.2. Açıklama Yükümlülüğü Ne Zaman Doğar? | 574 |
1.3. Kimin Yükümlülüğü? | 577 |
1.4. Aykırılığın Sonuçları Nelerdir? | 577 |
2. ZORUNLU PAY ALIM TEKLİFİ | 578 |
2.1. Genel Olarak | 578 |
2.2. Pay Alım Teklifi Zorunluluğunu Ne Tetikler? | 579 |
2.3. Usul ve Zaman Çizelgesi | 583 |
2.4. Teklif Fiyatı | 584 |
2.5. Teklif Yapmamanın Sonucu | 587 |
3. HALKA AÇIKTAN HALKA KAPALIYA: ORTAKLIKTAN ÇIKARMA | 588 |
3.1. Hakkın Doğumu | 590 |
3.2. Bedel | 594 |
İlave Bölüm 5
ÇOK TARAFLI BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİ VE MÜZAKERESİ |
|
1. HANCI/YOLCU SENDROMU | 601 |
2. SÜRÜCÜ/YOLCU SENDROMU | 603 |
3. SATICILARIN AİLE OLMASI | 605 |
4. İHTİLAFLI ORTAKLAR TARAFINDAN SATIŞ | 606 |
İlave Bölüm 6
SATIN ALMA FİNANSMANI |
|
1. FİNANSAL YARDIM YASAĞI IŞIĞINDA KALDIRAÇLI SATIN ALMALAR VE SATIN ALMA FİNANSMANI | 613 |
1.1. Nedir, Ne Değildir | 613 |
1.2. Nasıl Olmalıydı / Yasağın Kapsamı Ne Oldu | 616 |
1.3. Ortağın Şirkete Borçlanması Yasağı | 627 |
2. YASAK SEBEBİYLE ORTAYA ÇIKAN RİSKİ YÖNETMENİN YOLLARI | 627 |
2.1. Birleşme | 628 |
2.1. Birleşme | 628 |
2.2. Araya Şirket Koyulması - Hedef Şirketi, Hedef Şirket (Payları Alınacak Şirket) Olmaktan Çıkarma | 631 |
2.3. Çapraz Hissedarlık | 633 |
2.4. Kardeş Şirketler | 634 |
2.5. Farklı Krediler | 635 |
2.6. Temettü Kredisi | 635 |
İlave Bölüm 7
VERGİ HUKUKU AÇISINDAN BİRLEŞME VE DEVRALMALAR |
|
1. GİRİŞ | 638 |
2. ŞİRKET SATIŞLARINDA VERGİLENDİRME | 639 |
2.1. Gerçek Kişilerce Yapılan İştirak Satışlarında Vergilendirme | 639 |
2.1.1. Değer Artış Kazancının Vergilendirilmesi | 639 |
2.1.2. Gerçek Kişilerce Yapılan İştirak Satışlarında Katma Değer Vergisi | 641 |
2.2. Şirketlerin İştirak Satışlarında Vergilendirme | 642 |
2.2.1. İştirak Satışlarında Kurum Kazancının Vergilendirilmesi | 642 |
2.2.2. Kurumların İştirak Satışında Katma Değer Vergisi | 644 |
3. VARLIK SATIŞINDA VERGİLEME | 645 |
3.1. Kurumlar Vergisi | 645 |
3.2. Varlık Satışında Katma Değer Vergisi | 647 |
4. İŞTİRAK VE VARLIK SATIŞINDA DAMGA VERGİSİ | 647 |
5. İŞTİRAK SATIŞI MI VARLIK SATIŞI MI? | 648 |
EKLER |
|
EK 1: SANAL VERİ ODASI “DATASITE” KURULUŞ HİKAYESİ: HER ŞEY NASIL BAŞLADI? | 653 |
EK 2: RELIANCE LETTER ÖRNEĞİ | 657 |
EK 3: STANDART HUKUKİ İNCELEME SORU LİSTESİ ÖRNEĞİ | 665 |
EK 5: KAPANIŞ EVRAKI KAPAK SAYFASI ÖRNEĞİ | 685 |
EK 6: PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMESİ KONTROL LİSTESİ | 687 |
EK 7: REKABET HUKUKU SORU LİSTESİ | 693 |
GENEL KAYNAKÇA | 699 |
Yorumlar ve Değerlendirmeler
Birleşme ve Devralmalar okuyucu yorumları
Sun Tzu’nun Savaş Sanatı eseri nasıl bir eğitim materyali ve başucu kaynağı olarak kullanılıyorsa, bu eserin de, Birleşme, Devralma, İhtilaf Yönetimi, Tahkim süreç ve uygulamalarıyla uğraşanlar için aynı biçimde kullanılabilecek olduğu kanaatindeyim.
Prof. Dr. Ahmet Kasım Han
Rektör Yardımcısı, Altınbaş ÜniversitesiUygulamadaki engin birikimin, akademik bir bakış açısıyla ve sıcak bir dille aktarıldığı güçlü bir eser. Bu alanı öğrenmek isteyenler için de, bilgilerini gözden geçirmek ve pekiştirmek isteyenler için de zengin bir kılavuz….
Prof. Dr. S. Anlam Altay
Galatasaray ÜniversitesiEser, son derece değerli Borçlar Hukuku analiz ve tartışmaları içermesinin yanı sıra, yazarın birleşme ve devralmalar konusundaki engin deneyimini de takdir edilmesi gereken bir cömertlikle genç nesillere aktarıyor. Konuya ilişkin teori ve uygulamayı okuyucuya bir arada sunmayı hedefleyen bu kıymetli çalışma, birleşme ve devralma işlemlerine ilişkin doktrine önemli katkı sağlayacaktır.
Prof. Dr. Tolga Ayoğlu
Hukuk Fakültesi Dekanı, Galatasaray ÜniversitesiBlog
Makaleler ve haberler
Yargıtay, Yabancılık Unsuru İçeren Tahkim Sözleşmesinin İngilizce Düzenlenmesinin 805 Sayılı Kanun’a Aykırılık Teşkil Etmediğini Belirterek Çok Önemli Bir Karara İmza Attı
Yeni Gelişme Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 2 Ekim 2020 tarihli, 2020/1714 E., 2020/2652 K. sayılı kararında (“Yargıtay Kararı“), tahkim yargılamasına konu uyuşmazlıkta yabancılık unsuru bulunması nedeniyle iki Türk taraf arasında yabancı dilde akdedilen sözleşmenin 805 sayılı İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanılması Hakkında Kanun’a (“805 sayılı Kanun“) aykırılık teşkil etmeyeceğine hükmetmiştir. Yargıtay İncelemesine Konu Olay Daha…
Yargıtay, Taleplerin Tamamı Zorunlu Arabuluculuğa Tabi Olmadıkça, Mahkemenin Esasa İlişkin İnceleme Yapması Gerektiğine Karar Verdi
Yeni Gelişme 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepli ticari davalarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı haline gelmiştir. Doktrinde, birden fazla talebin birlikte ileri sürüldüğü davalarda, her bir talebin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği ve zorunlu arabuluculuğa tabi olan talepler bakımından dava açılmadan önce arabuluculuğa…
Covid-19 Salgınında Bir Avukat Ne Yapar?
Avukat öncelikle takım arkadaşlarının sağlığı ve güvenliğini sağlar, bunun da ötesinde iş disiplinini korumaya ve takım arkadaşlarının iş güvenliğini sağlamaya çalışır. Hemen ardından müvekkillerinin ihtiyaçlarının gereğini yapmak için uğraşır, salgın sebebiyle işlerinin aksamaması için çaba sarfeder. Yaşanan hukuki yeniliklerden müvekkillerini haberdar etmeye çalışır. Salgın çıkınca ilk iş 12 Mart 2020 tarihinde ofisi kapatıp evden çalışmaya…