Birleşme ve Devralmalar kitabı çıktı!

Bu kitap uygulamacılar için yazıldı ve umarım uygulamacılar faydalanırlar. Öğrenebildiğim kadarıyla birleşme ve devralmalar ile ilgili uygulamaya yönelik düşüncelerimi ve önerilerimi paylaşmaya çalıştım bu kitapta

Yazar Hakkında

Dr. İsmail G. Esin

Dr. İsmail G. Esin, 1990’da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuştur ve Tübingen’de yüksek lisansını (L.L.M) bitirdikten sonra 1992 yılında araştırma görevlisi olarak Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde kariyerine başlamıştır. Dr. Esin doktora derecesini 1997’de Tübingen Üniversitesi’nden almıştır. 1997 yılında İstanbul’a döndükten sonra, şu anda Yönetici Ortağı olduğu Esin Avukatlık Ortaklığı’nı kurdu.

Dr. İsmail G. Esin, birleşme ve devralma ve uluslararası tahkim alanlarında yoğunlaşmıştır. Dr. İsmail G. Esin, birleşme ve devralmalar, ticari tahkim ve ticari ihtilaflar alanlarında The International Who’s Who’da, Ticaret ve Şirketler Hukuku/Birleşme & Devralmalar ile İhtilaf Çözümü alanlarında da Chambers & Partners ile Legal 500’de önde gelen uzmanlar arasında sayılmaktadır. Dr. İsmail G. Esin Marmara Üniversitesi’nde (1992-2004), İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde ( 2002-2009), Galatasaray Üniversitesi’nde (2005-2006) ve Yeditepe Üniversitesi’nde (2013-2015) dersler vermiş olup, bu konularda çok sayıda yayına imza atmıştır.

 

İletişim için ismail.esin@esin.av.tr   |   Linkedin

Kitaptan Bölümler

Aşağıdaki menüden ilgili bölümü seçerek okuyabilirsiniz:

770

Sayfa

24

Bölüm

Önsöz

Bu kitap uygulamacılar için yazıldı ve umarım uygulamacılar faydalanırlar.

Öğrenebildiğim kadarıyla birleşme ve devralmalar ile ilgili uygulamaya yönelik düşüncelerimi ve önerilerimi paylaşmaya çalıştım bu kitapta. Hukuk tekniği anlamında akademisyenlere “işlerini öğretecek” değilim, sadece “uygulamacıların işlerini nasıl yaptıklarını” aktarmaya çalıştım; akademik değerlendirme ve analiz ise onlara ait.

Hayatıma en önemli katkıları sağlayan Zümrüt, bu kitabın yazılmasının da en önemli sebebi olmuştur. Detayını aşağıda bu kitabın hazırlanması ile ilgili kısımda paylaşacağım. şimdiden şunu bilmenizi isterim, eğer Zümrüt olmasaydı bu kitap da olmazdı.

Bu kitapta pek çok yerde Tekinay’ın görüşleri ile karşılaşacaksınız. Beni hem hukukçu hem de insan olarak çok etkilemiştir Tekinay. Galiba hayatımdaki en büyük başarı da hala bundan yaklaşık 30 yıl önce “Tekinay’ın asistanı olmak”. Hiç “Tekinay gibi” olmaya çalışmadım, olamazdım da zaten; ama ondan hep bir şeyler öğrenmeye çalıştım. Tekinay’ın eserlerinde ve kişiliğinde beni en çok etkileyen üç şeyi saymam gerekse şunları sayardım:

İnanmadığınız ve âdil olmayan bir davada avukatlık yapmak “yakışmaz”.

Yarattığımız teoriler uygulamada da bir anlam ifade etmeli ve anlaşılabilmeli. Gerçek hayattan kopmuş ve anlaşılamayan hukuk teorileri amaca hizmet edemezler.

Hukukun insani boyutu ihmal edilirse hukuk, hukuk olmaktan çıkar. İnsana hizmet etmeyen hukuk düzeni ayakta kalamaz.

Bu kitapta konu hakkında yapılmış bütün tartışmalara ve detaylara girmeden birleşme ve devralma sürecinin tamamını kapsamaya çalıştım, fakat tüm alanları yeterince bilmediğimin de farkındaydım. Bu sebeple bazı konuların, bunları benden daha iyi bilenler tarafından yazılmasının daha doğru bir tercih olduğunu düşündüm. Sonuçta ortaklarım Eren Kurşun çok taraflı müzakereler konusunu, Erdal Ekinci birleşme ve devralmaların vergisel boyutunu ve Muhsin Keskin satın alma finansmanı konularının detaylarını yazmayı kabul ettiler ve ilgili kısımları hazırladılar. Birleşme ve devralmaların rekabet hukuku açısından arz ettiği bazı özellikleri Zümrüt Esin ile birlikte yazdık. Keza halka açık şirketlerle ilgili özel durumları da Eren Kurşun ve Muhsin Keskin birlikte yazdılar. İhtilaflar kısmında tahkim kurumları ve tahkim yerlerinin farklarına ilişkin kısmı Demet Kaşarcıoğlu ile birlikte hazırladık. Ayrık bölüm yazmamakla birlikte Yalın Akmenek ve Ali Selim Demirel çok büyük destek oldular ve önemli fikirler verdiler. Bu sayede birleşme ve devralmaların değişik boyutlarına yer verme imkânına kavuştum bu kitapta. Hepsine yoğun meslek hayatlarında ayırdıkları zaman, emek, enerji ve paylaştıkları bilgiler için teşekkür ederim.

Önsöz altında paylaşmak istediğim bir diğer konu da gençlere ilişkin düşüncelerim. Genellikle gençlerden şikâyet edilir. Tarih boyunca da böyle olmuş ne yazık ki; Sokrates bile şikâyet etmiş gençlerden. Ben gençlere hep güvendim ve güvenmeye de devam edeceğim. Bu kitabı hazırlarken çok sayıda eseri inceleme fırsatı buldum. Özellikle Burak Özen, Anlam Altay, Tolga Ayoğlu, Faruk Acar, Kerem Cem Sanlı, Berk Kapancı, Özgün Çelebi ve Cem Veziroğlu gibi, -en azından bana nazaran- genç öğretim üyelerinin eserleri ve fikirleri beni çok etkiledi. Anlaşılır, yalın ve doğru perspektifler katmışlar hukuka ve önümüzdeki yıllarda daha da büyük katkılar sağlayacaklarına inancım çok büyük. Gençlere güvenimi tazeledikleri için de onlara büyük bir teşekkür borçluyum; eserlerinden hem çok şey öğrendim hem de çok faydalandım.

Tabii bu genç listeye, “zihni hep genç kalan” bir ismi daha eklemek gerekir; Haluk Burcuoğlu. Haluk Burcuoğlu sadece akademisyen değildir; bir o kadar da avukattır. Onunla birlikte duruşmaya çıkmak ise bambaşka bir deneyimdir; bunu da defalarca yaşadım ve o “genç kalmayı başaran zihinden” çok şey öğrendim, öğrenmeye de devam edebildiğim için çok şanslıyım. Ondan öğrendiklerimi de kitaba dâhil etmeye çalıştım. Nami Barlas, Tolga Ayoğlu, Anlam Altay, Özgün Çelebi ve Berk Kapancı da her kafam karıştığında, yolumu kaybettiğimde başvurduğum adeta “canlı kaynaklar” oldular bu kitabı hazırlarken; onlara ne kadar teşekkür etsem azdır. Keza Roma Hukuku ile ilgili konulara da değindim ve bu konudaki yol göstericim de sevgili Nadi Günal oldu; onun sayesinde Roma Hukuku’nun engin derinliğinde kaybolmamaya çalıştım.

Değerli genç çalışma arkadaşlarım başta Av. Anıl Tıngır olmak üzere Av. Esra Boyacıoğlu ve Av. Tuğçe şengezer’in büyük katkıları oldu bu kitabın hazırlanmasında; hatalarımı düzelttiler, fikirlerini paylaştılar. Bana yardımcı olabilmek için yaşam akışlarını değiştirdiler ve uzun geceleri sabahın erken saatlerine kadar masa başında geçirdiler. Dedim ya, gençlerin müthiş becerilerine hep inandım ve onlar da adeta beni haklı çıkartmak için, çabaladılar. Onların emeği ve katkısı çok önemliydi bu kitabın hazırlanmasında.

Bu kitap sayesinde birçok eseri tekrar inceleme fırsatı buldum. Asistanı olmaktan gurur duyduğum Selahattin Sulhi Tekinay gibi büyük bir hukukçunun eserlerinin aradan geçen bunca zamana, hatta kanun ve içtihat değişikliklerine rağmen “eskitilemediklerini” gördüm. Benim için bunun en önemli örneği olmakla birlikte, tek örneği Tekinay değil tabii. Gerçekten N. Kocayusufpaşaoğlu da, R. Serozan da, K. Oğuzman da, S. Kaneti de, H. Tandoğan da, Ö. Teoman da, N. Barlas da, M. Lutter de, H.-P. Westermann da, E. Bucher de, A. v. Tuhr da, A. Schwarz da, E. Hirsch de çok önemli eserler vermişler ve eserleri hiç “eskimemiş”. Onların hukuk yeteneğinin ve bilimsel kişiliklerinin önünde saygıyla eğilmemek mümkün değil. Bu kitap sayesinde bunu bir kez daha görebildiğim için de kendimi çok şanslı hissediyorum. Ne yazık ki bu saydığım isimlerin çok azı hayatta şu anda; bence kalanların kıymetini bilmek de bizlerin görevi.

Gerhard Wegen gibi bir ustayı anmasam bu önsöz yarım kalır. Ben birleşme ve devralmalar uygulamasını Wegen’den öğrendiğim için çok şanslıyım, benim “ilk ustam” oldu. Wegen hayatımda gördüğüm en kıvrak zekâlı, çalışkan, bilgili ve ekonomik dinamiklerin hukuki izdüşümlerini en iyi analiz eden ve müzakerelere yansıtabilen avukat, en azından şimdilik. Sanırım Eren Kurşun için de benzer şeyler düşünmeye başladım; eminim zaman beni haklı çıkaracaktır.

Sürdürülebilirlik bizim ülkemizde ne yazık ki genellikle sağlayamadığımız bir şey. Umarım bu kitabın yeni baskıları gelecek yıllarda yapılabilir. Bu amaçla kitabın tüm fikri haklarını Esin Avukatlık Ortaklığı’na devredeceğim; beklentim odur ki, benden sonra da ortaklarım bunu devam ettirme fırsatı bulurlar ve benden çok daha iyisini yaparlar. İnancım sonsuz!

Levent, Kasım 2020

Teşekkür

Birçok şey gibi, bu kitabın hazırlanmasını da öncelikle ve en büyük oranda yine Zümrüt’e borçluyum. Sanırım 2019’un yaz aylarıydı, Zümrüt bana, “artık bir birleşme ve devralmalar kitabı yazmanın zamanı gelmedi mi?” diye sordu. Galiba gelmişti. Yıl sonuna doğru planlamaya başladım, kaynakları belirledim, sipariş edilecek kitapların siparişini verdim ve hayatımda yapabileceğim en uzun tatili planladım. Ortaklarım Erdal Ekinci ve Eren Kurşun’dan, asistanım Yasmin Gürsoy’dan da “izin aldım” ve 2020 yılının temmuz ayını tamamen boşaltarak ilk taslağı yazmaya başlamak için kendimi hazırladım.

Mart ayında virüs salgını başladı, sonuç olarak hepimiz evlere kapandık; böylece başladım çalışmaya. Çalışma arkadaşlarım büyük destek verdiler, birçoğu da taslakları okuyup görüşlerini paylaştılar. Araştırma ve düzeltmeler konusunda en büyük teşekkürü başta Anıl Tıngır olmak üzere Esra Boyacıoğlu ve Tuğçe şengezer hak ediyorlar; çalışkanlıkları, analiz yetenekleri, özgüvenleri ve takım ruhları bu kitabın ortaya çıkmasına büyük katkı sağladı. Bu kitabın hazırlanabilmesi için hem fırsatlar hem de fikirlere ihtiyacım vardı. Sevenim çokmuş; sevenler çok da akıllılarmış. Onların sayesinde birçok fikri tekrar değerlendirdim, gerekli konularda değiştirdim ve bu kitap ortaya çıktı. Başta Zümrüt olmak üzere, tüm katkıda bulunanlara çok teşekkür ediyorum. Bütün hataların sorumluluğu bana ait; tüm iyi fikirlerin sahibi de onlardır.

Ofisin IT ekibi, Ferdi Zekiol ve Rıdvan Konrat gecenin geç saatlerinde tüm aksaklıkları giderip ofis bilgisayar sistemine ve kütüphanesine erişimimi sağlamak için uğraştılar. Yonatan Pinto tüm organizasyonel gerekliliklerle uğraşmak zorunda kaldı; en doğru yayıncıyı bulmaktan zamanı doğru yönetmeye kadar tüm detaylarla ilgilendi. Yoni’ye ne kadar teşekkür etsem azdır. Yoni’nin de yardımı ile en doğru yayınevi ile çalışma fırsatını da yakaladık. Yoni özellikle son aşamada tüm detayların olması gerektiği gibi kitaba yansıması için büyük katkı sağladı. Bazen adeta “huysuzluk” seviyesine ulaşan taleplerimle bile uğraşmak zorunda kaldı. Yapıcı tutumu, çözüm odaklı fikirleri, sükûneti ve dostluğu için Yoni özel bir teşekkürü hak ediyor gerçekten.

En büyük isteğim bu kitabın elektronik ortamda erişilebilir olması idi. Ülkemizde hem hukuk kitapları yayıncılığı hem de elektronik yayıncılık konusunda en değerli katkıları sağlayan XII Levha ile çalıştık ve bu kararımdan dolayı pişman olmadım. Tüm XII Levha çalışanlarına teşekkür ediyorum. Ama bu “kuru ve sıradan, her kitabın önsözünde okumaya alıştığımız bir teşekkür” değil. Erol Öz bu kitabın en iyi şekilde çıkmasını sağlamak için salgın günlerinde insanüstü bir çaba sarf etti. Belki zamansal olarak “takıma” en son Erol Öz dahil oldu, ama onun çabaları sayesinde takımın geri kalanının çabaları anlam kazandı.

Hukuk kitaplarında genellikle kullanılmamakla birlikte bir editörden destek almaya Ceylan Hazinedar ile tanıştıktan sonra karar verdim. Ceylan Hanım hukuk eğitimi almamıştı; fakat özenli ve özverili bir çalışma sonunda yazım hataları ve ifade bütünlüğü konusunda yardımcı olabilmek için büyük çaba sarf etti ve önemli katkılar sağladı. Hukukçu olmayanların hukukçularla birlikte çalışması iki taraf için de zor; ama Ceylan Hazinedar bu zorlukların üstesinden gelebilmek için büyük çaba harcadı, takımın bir parçası oldu, çok da başarılı oldu; özel bir teşekkürü hak ediyor gerçekten.

Bu kitabı neden yazdım?

Bu kitabın “primitif ” halini aslında bundan uzun yıllar önce yazmıştık. Yazmıştık diyorum, çünkü 2001 krizi sırasında ofisteki avukatların neredeyse tamamı ile bilgi ve becerilerimizi geliştirmeyi sağlamak için bir çalışma yapmaya başladık. Bu kapsamda birleşme ve devralmalarla ilgili temel hukuki sorunların neler olabileceğini belirleyip aramızda bir görev dağılımı yaptık; amaç her birimizin ilgili konularda kendi düşüncelerini diğerlerine aktarmasıydı. Aslında başta planlamamış olmamıza rağmen bu iç çalışma notlarını kitap olarak yayımlamıştık. Ben ve o tarihlerdeki genç ortağımla “yazar” değil de “yayına hazırlayan” olarak ismimizi koymuştuk, çünkü bu bir ortak çabanın ürünü idi.

Aradan yıllar geçti; çok sayıda yasa değişti, birleşme ve devralmalar çok daha yaygın bir uygulama alanı buldu. Ben de o günden bugüne yaklaşık 200 birleşme ve devralma işleminde avukat, yaklaşık 50 kadar da birleşme ve devralma ihtilafında müzakereci, taraf vekili veya hakem olarak çalıştım. Yani çok farklı şeyler yaşadım, fikirlerim değişti. Galiba bir taraftan da yaşlanmaya başladım. Bu sebeple öğrendiklerimi paylaşmak istedim. Bu kitap benim doktora tezimin ve yayına hazırlayanı olduğum uygulama kitabının bir tekrarı değil. Kendimi, doktora tezim açısından 23, genel olarak birleşme ve devralmalar kitabı açısından da 17 yıl önceki düşüncelerimle sınırlandırmak istemedim; bunun çok az istisnası oldu. Galiba ilk istisna şu idi; o ilk kitabın önsözünün ilk cümlesini 2003 yılında sabaha karşı yazıhanede şöyle yazmıştım:

“Bilgi paylaştıkça artar ve ancak sorgulanabildiği ölçüde yararlı olur.”

Hala aynı yönde düşünüyorum. Yani amacım aslında bilgimi artırmak, paylaşmak ve bildiklerimi sorgulamak; bunun da ötesinde başkalarının da sorgulamasını sağlamak. Bu kitapta yazılanların eleştirilmesi bile, uygulamayı bir adım ileriye taşıyacaktır. Hukuk mesleği ile adeta “aşk yaşayan” bir avukat olarak bu da benim mesleğime karşı duyduğum borcun “ifası”. Hatalarıyla ve doğrularıyla bildiklerimi, öğrendiklerimi ve yaşadıklarımı paylaşmak istedim. Dünyaya binlerce defa daha gelsem, her birinde birleşme ve devralmalar ve tahkim alanında çalışan bir avukat olmak isterdim; dedim ya, adeta aşık olduğum bu mesleğe borcumu ödüyorum aslında. Birileri benim hatalarımı düzelttikçe uygulama da gelişecektir. Eleştirenlerin de kendi fikirlerini yayınlamalarını bekliyorum ki hepimiz onlardan yeni şeyler öğrenelim; yoksa kapalı kapılar ardında yapılan eleştirilerin “eleştiri” değil, “dedikodu” olduğunu düşünürüm hep.

Çok önemli bir şey daha var; bahse konu kitabı yazdıktan sonra birçok fikrim de değişti. Uygulama açısından çok farklı perspektiflerin geliştirilebileceğini fark ettim. Bunun da ötesinde, hatalar yaptım ve hatalarımdan öğrenmeye çalıştım; başka avukatların hatalarından da öğrenmeye çalıştım. Geriye dönüp okuduğumda, 2003 yılında bazı konularda Türk hukukundan hareketle belki de gereksiz yere çok keskin ve net çizgiler koyduğumu düşünüyorum. Fakat dünya geçen 17 yıl içinde o kadar çok “küçüldü” ve uluslararası işlemlerde kullanılan hukuki yapılar o kadar çok birbirlerine “yaklaştı/benzedi” ki, artık saf Türk hukuku uygulamalarının gerçek hayatta yerinin gittikçe azaldığını düşünüyorum. Kaldı ki Türk hukuku da, en azından yasal düzenleme anlamında, kendini geliştiriyor.

Fikirlerimle birlikte önereceğim yöntemler de değişti; örneğin satıcının ayıplardan sorumluluğu konusu, birleşme ve devralma işlemlerinde belki de en kritik konulardan bir tanesi. Önceki kitapta bunun “bağımsız garanti taahhüdü” olarak yapılandırılmasının alıcı açısından faydalı olacağını ifade etmiştik; 1997 tarihli doktora tezimde de aynı görüşü savunmuştum. Bu konuda da fikrim değişti. Sanırım 2010 yılında bu görüşümü değiştirdim ve ileride tartışacağımız “kusurdan bağımsız asli borçlardan sorumluluk” yapısının daha faydalı olacağını düşünmeye başladım. O yıllarda birlikte çalıştığım bir meslektaşım, bir yıl önce farklı bir yapıyı tercih ettiğimizi, her yıl değişiklik mi yapacağımızı sordu bana. Cevabım çok basitti: “Eğer yeni bir şey öğrenmişsek ve gerekiyorsa her yıl değil, her hafta bile görüşlerimizi değiştirmeliyiz. Zaten aradan yıllar geçmesine rağmen biz hala aynı şeyi yapıyorsak ve düşünüyorsak, bu zaman zarfında bir şey öğrenmemişiz demektir.” Yaptığımız her işten bir şeyler öğrenmeliyiz ve fikrimizi değiştirmek gerekirse de değiştirmeliyiz. Önemli olan bildiğimizi düşündüğümüz şeyleri sorgulayabilmek.

Bu anlamda bir diğer örnek de “due diligence” yapılmasının satıcının sorumluluğu üzerindeki etkileri olabilir. Bir tahkim sırasında, diğer tarafın avukatı olan bir meslektaşım, hakemden, benim taraf vekili olarak, “çapraz sorguya alınmamı ve bu kapsamda dilekçede yazdıklarım ile kendi kitabım arasındaki çelişkiler sebebiyle sorgulanmamı” talep etmişti. Okuyanlara bu “inanılmaz” gelebilir, fakat dosya hala yazıhanede durduğu için, fırsat buldukça genç meslektaşlarıma “tahkim avukatlarının yapmamaları gereken hatalar” eğitimi kapsamında duruşma tutanaklarını okumalarını öneriyorum. Bir avukatın yazdığı, daha doğrusu, yayına hazırlayanı olduğu kitaptan taraf vekili sıfatıyla, çapraz sorguya tabi tutulması talebi gerçekten çok ilginç bir yaklaşım idi.

Yıllar içinde çok çeşitli deneyimler yaşadım ve edindiğim deneyimleri bu kitapta paylaşmaya çalıştım. Sonuçta bu kitap, yayıma verilme tarihi itibariyle benim fikirlerimi ve önerilerimi yansıtıyor; zaman içinde bunların değişmesini gerektiren olaylar yaşarsam fikirlerimi değiştirmekten kaçınmayacağımı da biliyorum.

Sorular mı daha önemli cevaplar mı?

Hukuk eğitiminde bizlere genellikle cevapları öğretti hocalarımız. Yılsonu gelince de hatırlayabildiğimiz cevaplar yeterli ise sınavlardan geçer not aldık; bunu, ilk davasını henüz öğrenciyken kendi usul hukuku hocasına karşı açıp kazanan bir hukukçu olarak söylüyorum. Fakat ne yazık ki benim öğrenci ve akademisyen olduğum yıllarda Selahattin Sulhi Tekinay, Haluk Burcuoğlu, Teoman Akünal, Ömer Teoman, Rona Serozan, Osman Gürzumar, Nami Barlas, Abuzer Kendigelen gibi tecrübeli; Anlam Altay, Tolga Ayoğlu, Burak Özen gibi genç ve fakat hepsi çok önemli hukukçular hariç, bize soru sormayı, yasa metinlerini incelemeyi,görüşlerimizi yasal metinlere dayandırmayı pek öğretmediler. Bazı hocalarımız derste, hatta fakülte koridorlarında bile soru sormamıza izin vermediler. Yukarıda ismen andığım bu değerli akademisyenler dışında da eminim çok değerli başka öğretim üyeleri de soru sormayı, gerekçelendirirken yasa metinlerine dayanmayı, analiz yapmayı öğretmişlerdir öğrencilerine. Fakat ben burada şahsen asistanı veya öğrencisi olduğum ya da bir öğretim üyesi olarak yakın çalışma fırsatı bulduğum, yaklaşımlarını şahsen deneyimlediğim akademisyenleri saydım; yanlış anlaşılmak istemem, amacım kimseye haksızlık yapmak değil.

Hukuk aslında bence bir “cevaplar bilimi” değil, bir “sorular bilimi”ve doğru soruları sorabildiğimiz sürece yeni şeyler öğrenebiliyor, bulabiliyoruz. Bunu özellikle tahkim yaparken öğrendim. Hep çok soru soran bir avukat ve hakem oldum. Hakemin duruşmada soru sorması aslında taraf vekili için kötü değil, iyi bir şeydir bence. Bu sayede taraf vekili hakemin ne düşündüğünü, olaya nasıl baktığını daha iyi anlayabilir ve duruşma sonrası dilekçelerinde de bu konulara ağırlık verebilir. Bazen hakemlerin kararlarını, duruşma sırasında neredeyse hiç tartışılmayan konular üzerine inşa ettikleri de görülebilir. Kanımca bu tam bir “sürpriz karar” olacaktır taraflar açısından. Diğer taraftan tahkim avukatı için bir altın kuralı hatırlatmak isterim; “Cevabını bilmediğiniz soruyu tanığa ve uzmana sormayın!”

Bir üniversitede birleşme ve devralmalar dersi verirken vize sınavı yapmak zorunda olduğumu hatırlattılar. Oysa ben yılsonunda bile her türlü kaynağa ulaşıma izin verilen ve en az 48 saat süren “sınav”lar yapıyordum. Mecburen vize sınavı yaptık; soru yaklaşık olarak şuydu: “Eğer bu dersi siz veriyor olsaydınız, öğrencilerinizin anlatılanları özümsediklerini anlayabilmek için onlara soracağınız üç soru ne olurdu?” Dekan’a “şikâyet” edildim; hoca -yani ben- anlatmadığı yerden sordu diye. Ne yazık ki biz hukukçular cevaplara o kadar çok odaklanıyoruz ki, soru sormayı, bildiklerimizi sorgulamayı ihmal ediyoruz.Tam da bu yüzden, bu kitapta fırsat buldukça soru da sormaya çalışacağım ve bazı soruların cevaplarını da bilinçli olarak vermeyeceğim.

İçindekiler

3. BASKIYA ÖNSÖZ VII
2. BASKIYA ÖNSÖZ VIII
ÖNSÖZ IX
TEŞEKKÜR XIII
BU KİTABI NEDEN YAZDIM? XV
İÇİNDEKİLER XIX
I. GİRİŞ VE GENEL İLKELER 1
1. GİRİŞ VE YÖNTEM 2
2. KAVRAMLAR KONUSU 7
3. KAPSAM VE DETAY DÜZEYİ 9
4. HİÇBİR BİRLEŞME DEVRALMA DİĞERİNİN AYNISI DEĞİLDİR 10
5. SORULAR MI DAHA ÖNEMLİ, CEVAPLAR MI? 10
6. ASLINDA BİRLEŞME VE DEVRALMALAR NEDİR? DAHA DOĞRUSU, TEMEL KAVRAMLARIN ÖNEMİ 12
7. ASLINDA ÇIKIŞ NOKTASI ÇOK BASİT: KİM, KİMDEN, HANGİ HUKUKİ SEBEPLE, NE TALEP EDEBİLİR VE TALEBİNE ULAŞMASI İÇİN NELERİ İSPAT ETMELİDİR? 14
8. SÖZLEŞMELER NEDEN MÜZAKERE EDİLİR? YA DA AVUKATLARIN “KEDİ SENDROMU” 15
9. İŞLEM YAPISININ BELİRLENMESİ: PARAYI TAKİP ET VE RİSKLERİ YÖNET! 18
10. BİRLEŞME VE DEVRALMALAR: KANUNUN HUKUKU MU, SÖZLEŞMENİN HUKUKU MU? 21
11. AVUKATLARDAN BEKLENEN YAKLAŞIM: HIZ, ETKİNLİK VE YARATICILIK 28
12. SÖZLEŞMENİN DİLİ 30
13. SÖZLEŞMEYİ OKURKEN İLK OKUNACAK MADDELER 31
II. BİRLEŞME VE DEVRALMALAR İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR 33
1. BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİ 34
2. STRATEJİK YATIRIMCILAR VE ÖZEL YATIRIM (“PRIVATE EQUITY”) FONLARI ARASINDAKİ YAKLAŞIM FARKLARI 39
3. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR 41
III. NİHAİ SÖZLEŞMELER ÖNCESİ AŞAMA 43
1. GENEL OLARAK 44
2. GİZLİLİK SÖZLEŞMELERİ 45
2.1. Tarafları 46
2.2. Hükümleri 52
2.2.1. Gizli Bilginin Kapsamı 52
2.2.2. Gizli Bilginin Ne Amaçla Kullanılacağı 54
2.2.3. Açıklanan Bilginin Amaca Aykırı Kullanılmasının Yaptırımı 54
2.2.4. Gizlilik Sözleşmesi Ani Edimli Sözleşme Midir? 56
2.2.5. Gizli Bilgiyi Veren Taraf, Bilginin Tam ve Doğru Olmaması Halinde Sorumlu Olur Mu? 58
2.2.6. Uygulanacak Hukuk ve İhtilafların Çözümlenmesi 59
3. NİYET MEKTUBU VE BENZERİ YAPILAR 60
3.1. Tarafları 62
3.2. Konusu ve Amacı 63
3.3. SatışFiyatı 64
3.4. Hukuki İnceleme 66
3.5. Ön Şartlar 71
3.6. Münhasırlık 73
3.7. Gizlilik 78
3.8. Fesih ve Sona Erme 79
3.9. Bildirimler 82
3.10. Masraflar 82
3.11. Bağlayıcı Etki 83
3.12. Mücbir Sebep 85
3.13. Sözleşmeye Aykırılık Mı Sözleşme Öncesi Kusurlu Davranış Mı? 86
3.14. Uygulanacak Hukuk 95
3.15. Tahkim 96
4. SÜRECE KATILMAYA DAVET MEKTUBU 97
4.1. Tarafları 100
4.2. Hükümleri 100
4.3. Amacı 101
4.3.1. Teklif Verenlere Sağlanacak Bilgiler 101
4.3.2. Nihai Sözleşme Taslakları 102
4.3.3. Bağlayıcı Teklif (Binding Offer) 104
4.3.4. Diğer Konular 105
4.4. Borca Aykırılık ve Borca Aykırılığın Sonuçları 106
5. TİCARİ ŞARTLARA İLİŞKİN ANLAŞMA (“TERM SHEET”) 111
6. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR 113
IV. INCELEME AŞAMASI 115
1. GENEL OLARAK 116
2. RİSKİ ÖNGÖRMEK, HESAPLAMAK VE YÖNETMEK 117
3. HUKUKİ İNCELEME TAKIMININ OLUŞTURULMASI 122
4. HUKUKİ İNCELEME YAPILMASININ HUKUKİ SONUÇLARI 123
5. HUKUKİ İNCELEME KAPSAMINDA ELDE EDİLEN BİLGİLER VE BİLGİYİ VERENLERİN DURUMU 127
6. HUKUKİ İNCELEME RAPORUNA KİMLER DAYANABİLİR? 127
7. HUKUKİ İNCELEME YAPILMASININ AMACI NEDİR? 130
8. VERİ “ODASI” 131
9. HUKUKİ İNCELEMENİN KAPSAMI 131
9.1. Şirketler Hukuku 134
9.2. Ticari İlişkiler 136
9.3. Rekabet Hukuku, Kişisel Verilerin Korunması ve Hukuka Uyum 137
9.4. Finansal İlişkiler 139
9.5. Menkul ve Gayrimenkuller 140
9.6. Fikri Mülkiyet Hakları 142
9.7. Sigorta. 142
9.8. İş Hukuku 142
9.9. Çevre, Sağlık ve Güvenlik Mevzuatı 143
9.10.İhtilaflar 143
9.11. Vergi Hukuku 144
9.12. Üçüncü Kişi Onayları 144
9.13. İlgili Taraflarla İlişkiler 145
10. HUKUKİ İNCELEME RAPORUNUN HAZIRLANMASI 146
10.1. Tam Kapsamlı Hukuki İnceleme 146
10.2. Önemli Konularla Sınırlı Hukuki İnceleme 146
10.3. Trafik Işıkları Yöntemi 147
10.4. Teyit Amaçlı Hukuki İnceleme 148
11. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR 149
V. PAY SATIM SÖZLEŞMESİ: TİCARİ İŞLETMENİN DOLAYLI DEVRI 151
1. GENEL OLARAK. 155
1.1. Taşınır Satımı Hükümleri Neyi Öngörüyor? 156
1.2. Mavi Hap: Ticari İşletme Satımı Bir Menkul Satımıdır; Değilse Bile Satım Hükümleri Kıyasen Uygulanır. 158
1.3. Kırmızı Hap: Satım Hükümleri Ticari İşletme Satımına Uygulanmak İçin Elverişli Mi? 160
1.4. Temel Kriter: Taraf İradelerinin Uyuşması 167
2. PAY SATIM SÖZLEŞMESİNİN TEMEL HÜKÜMLERİ 169
2.1. Taraflar 169
2.2. Sözleşmenin Giriş Hükümleri 170
2.3. Tanımlar ve Yorum 170
2.4. Sözleşmenin Amaç ve Konusu 171
2.5. Satış Fiyatı 172
2.6. Kapanış Şartları veya “Ön Şartlar” 173
2.7. Kapanış İşlemleri 177
2.7.1. Hukuki Nitelik 177
2.7.1. Hukuki Nitelik 178
2.7.2. Hazırlık Aşaması 179
2.7.3. Kapanışın Yapılması 182
2.7.5. Kapanışın Yapılamaması 183
2.7.6. Kısmi İfa 184
2.8. Satıcının Ayıplardan Sorumluluğu veya “Beyan ve Tekeffüller” 185
2.8.1. Genel Olarak Satıcının Ayıplardan Sorumluluğu 187
2.8.2. Satıcı Ayıbın Varlığından Haberdar Olmasa da Sorumludur 189
2.8.3. Satıcının, Alıcının Bildiği Ayıplardan Sorumlu Olmaması ve Bunun İstisnaları 190
2.8.4. Yarar ve Hasarın Geçmesi 192
2.8.5. Muayene ve İhbar Külfeti 194
2.8.6. Satılanın Ayıplarından Dolayı Alıcının Sahip Olduğu Haklar 194
2.9. Öneri 195
3. DİĞER SÖZLEŞME HÜKÜMLERİ 199
3.1. Önemli Olumsuz Değişiklik (“MAC”) 199
3.2. Kapanışta Fiyat Ayarlamaları: Kapanış Hesapları (“Closing Accounts”) ve Kilitli Kutu (“Locked Box”) Yapıları 201
3.3. “De Minimis” ve “Basket” Klozları 202
3.4. Yed-i Emin (“Escrow”) Yapıları 205
3.5. Fiyat Ayarlama Mekanizmaları 207
3.5.1. Genel Olarak Fiyat Ayarlama Mekanizmaları 208
3.5.2. Fiyat Ayarlama Mekanizmaları: Tazminat Mı, Ayıplardan Sorumluluk Mu, Garanti Mi, Aynen İfa Talebi Mi? 209
3.5.3. Fiyat Ayarlama Mekanizmaları ve Yönetim Yetkileri 211
3.6. İmza Kapanış Arasında Hedef Şirketin Yönetimi 212
3.7. Satın Alma Finansmanı 215
3.8. Üçüncü Kişilerin Hedef Şirketten Talepleri 215
3.9. Sözleşmenin Bütünlüğü ve Sözleşme Değişiklikleri 217
3.10. Zamanaşımı 219
3.11. Sözleşme Dili 219
3.12. Tahkim 225
3.13. Uygulanacak Hukuk 226
4. SERMAYE TAAHHÜDÜ (İŞTİRAK) SÖZLEŞMESİ 227
4.1 Mevcut Pay Sahiplerinin Kararlara Katılımı 229
4.2. Sermaye Artırımında Emisyon Primi ve Mevcut Pay Sahiplerinin Korunması 230
4.3. Ayni ve Nakdi Sermaye Meselesi 231
4.4. Kapanış Aşamasındaki Özellikler 232
4.5. Sözleşmeye Aykırılık Halinde Şirketin Sorumluluğu 233
4.5.1. Sermaye Artırımının Gerçekleşmemesi Halinde Şirketin Sorumluluğu 233
4.5.2. Sermaye Artırımı Gerçekleştikten Sonra Şirketin Sorumluluğu 234
4.6. Çözüm Önerisi 234
5. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR 235
VI. TİCARİ İŞLETME SATIM SÖZLEŞMESİ: TİCARİ İŞLETMENIN DOĞRUDAN DOĞRUYA DEVRİ 237
1. TEMEL İLKELER 239
1.1. Genel Açıklamalar 241
1.2. Ticari İşletme: Her Şeyin Başlangıcı 241
1.3. Satıcının Satılanın Ayıptan Sorumluluğu Anlamında Pay Satımı İle Ticari İşletmenin Satımı Arasındaki Farklar 243
1.3.1. Satım Hukuku Açısından 243
1.3.2. Sözleşmeye Satım Hukuku Kurallarının Uygulanmaması Durumunda Devredenin Sorumluluğu 244
1.4. Türk Ticaret Kanunu m. 11/3 Devir İşlemlerini Gerçekten Kolaylaştırdı Mı? 246
1.5. Ticari İşletme Devri: TBK m. 202 Sistematiği ve Amacı 250
1.6. Ticari İşletmenin Aktif ve Pasifi İle Bir Bütün Olarak Devralınması Halinde Devreden ve Devralanın Müteselsil Sorumluluğu 254
1.7. İlân: Ticari İşletme Devrinin Üçüncü Kişiler Açısından Hukuki Etkisi 256
1.8. Tabu mu Gerçek mi? Borçlar Ticari İşletmeyi Takip Eder; Ticari İşletmenin Aktifini Devralan Tüm Borçlardan Da Kanun Gereği Sorumludur! 259
1.8.1. Devrin Kapsamını Tarafların Sözleşmesi Belirler 260
1.8.2. Taraf İradelerine Bağlanan Hukuki Sonuçların İstisnaları 261
1.8.3. TBK m. 202 Sadece Pasiflerin (Borçların) Devrini Kolaylaştırmaktadır 264
1.8.4. Pasifin (Borçların) Tarafların İradesi Hilafına Devralana Geçeceğine Yönelik Yasal Temel Yoktur 264
1.9. Yargıtay Uygulamasında Ticari İşletme Devri 268
1.10. Başa Geri Dönmek: Uygulamacı Olarak Ne Yapmak Lazım? 271
2. TİCARİ İŞLETME DEVİR SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ 272
2.1. Taraflar 272
2.2. Tanımlar 272
2.3. Amaç 273
2.4. Devir Bedeli 273
2.5. Kapanış Şartları 273
2.6. Kapanış 274
2.7. İlân 275
2.7.1. Pasiflerin Bir Kısmının Devri Halinde İlanın İçeriği 276
2.7.2. Pasiflerin Tamamının Devri Halinde İlânın İçeriği 277
2.8. Yed-i Emin ve Diğer Teminatlar 279
2.9. Ayıplardan Sorumluluk 280
2.10. Kısmi İfa Meselesi 280
2.11. Diğer Konular 280
3. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR 281
VII. PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMESİ VE OPSİYON HAKLARI 283
1. GİRİŞ 285
2. GENEL OLARAK PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMESİ 286
2.1. Pay Sahipleri Sözleşmesi Özünde Bir Adi Ortaklık Sözleşmesi midir? 286
2.1.1. Adi Ortaklığın Tarihsel Kökenleri ve Tarafların İradesi 287
2.1.2. Genel-Geçer Tespitler Yerine Sözleşmeye Yansıyan Taraf İradelerine ve Ortak Amaçlarına Öncelik Verilmelidir 292
2.1.3. Taraflar Neden Pay Sahipleri Sözleşmesi Kurarlar? 293
2.2. Pay Sahipleri Sözleşmesinin Temeli Olan Hukuki Bütünlük: Farklı Hukuk Alanlarının Etkileşimi 296
2.3. Sözleşme Mimarisi Açısından Pay Sahipleri Sözleşmesi ile Esas Sözleşme Arasındaki İlişki 299
2.3.1. Gizliliğin Sağlanması Açısından 300
2.3.2. Aynen İfa Meselesi ve Veto Hakları: Veto Hakları Esas Sözleşmede mi Yer Almalıdır, Pay Sahipleri Sözleşmesinde mi? 301
2.4. Pay Sahipleri Sözleşmesinin Amacı 303
2.5. Pay Sahipleri Sözleşmesinin Anonim Şirket Üzerindeki Etkileri 304
2.6. Sözleşme Yazımındaki Tehlike: Çift Düğüm Atmak 306
2.7. Alternatif Yapılar 307
3. PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ: KİM, KİMDEN, HANGİ HUKUKİ SEBEPLE, NE TALEP EDECEK? 309
3.1. Sözleşmenin Taraf ları: Şirket Sözleşmeye Taraf Olmalı mı? 310
3.2. Sözleşmenin Amacı 311
3.3. Sözleşmenin Tabi Olacağı Hukuk 312
3.4. Tanımlar ve Yorum 313
3.5. Ortaklık Yapısının Tanımlanması: Çıkış Noktası 314
3.6. Şirketin Kurumsal Yönetimine İlişkin Hükümler 314
3.6.1. Yönetim Kurulunun Oluşumu 314
3.6.2. Yönetim Kurulu Toplantıları 315
3.6.3. Yeter Sayılar 316
3.6.4. Veto Hakları 317
3.6.5. Finansal Tabloların Hazırlanması, Şirketin İştiraklerine İlişkin Yönetim İlkeleri ve Bütçenin Hazırlanması 319
3.7. Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtımı 320
3.8. Raporlama ve Bilgi Alma Hakları 323
3.9. Şirketin Finansmanı 323
3.10.Payların El Değiştirmesi ve Opsiyon Hakları 324
3.11. Sözleşmenin Sona Ermesi 326
3.12.Kamuya Yapılacak Açıklamalar ve Gizli Tutma Yükümü 329
3.13. Bildirimler 329
3.14. Mahkemelerin Yetkisi ve Tahkim 330
3.15. Diğer Hükümler 331
3.15.1. Sözleşmenin Bütünlüğü 331
3.15.2. Kısmi Hükümsüzlük 332
4. OPSİYON HAKLARI 331
4.1. Opsiyon Hakları “Süreye Bağlı Haklar”dır 333
4.2. Opsiyon Hakları “Uyuyan Haklar”dır. Uyuyan Hakların Kullanılabilir Hale Gelmeleri Sözleşmenin İhlaline Bağlanmış İse, Her İhlal İlgili Opsiyon Hakkını Tekrar Uyandırır 334
4.3. Opsiyon Bedelinin Belirlenmesi Meselesi 334
4.4. Birlikte Satma Hakkı ve Teklifi Reddetme Hakkı: Garanti mi, Üçüncü Kişinin Fiilini Taahhüt mü, Yoksa Asli Borç mu? 335
4.5. İlk Teklif Verme Hakkı: Hakkın Muhatabı Açısından Külfet midir Yoksa Borç mu? 337
4.6. Opsiyon Hakkının İhlali Sonucunda Payları İktisap Eden Yeni Ortağın Haksız Fiil Sorumluluğu 339
4.7. Hamdi Yasaman Armağanı’ndan: Pay Alım ve Satım Opsiyonları ve Hükümleri 339
5. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR 369
VIII. BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİ VE HUKUKİ İHTİLAFLAR 371
1. GİRİŞ 375
2. TALEP TÜRLERİ 380
2.1. Aynen İfa Talepleri 382
2.1.1. Edim: Borcun Konusu 383
2.1.2. Aynen İfa Taleplerinde Karşılaşılan Zorluklar 384
2.1.1. Edim: Borcun Konusu 382
2.2. Tazminat Talepleri 387
2.2.1. Borca Aykırılık 388
2.2.1.1. Borcun Tanımlanması 388
2.2.1.2. Borcun Geçerli Olması 388
2.2.1.3. Kısmi Geçersizlik Meselesi 390
2.2.1.4. Asli Borçlara ve Yan Borçlara Aykırılık 392
2.2.1.5. Her Sözleşme Kendi Hükümleri Kapsamında Tazminat Talebine Konu Olur 394
2.2.2. Kusur 398
2.2.2.1. Kusurun İspatı: Ters Açılan Kapı 400
2.2.2.2. Borca Aykırılık, Garanti ve Ayıplardan Sorumluluk Hallerinde Kusurun Etkisi 401
2.2.2.3. Kusur Nedir ve Neye Yönelmelidir; Ne Kadar Ağır Olmalıdır ki Sorumluluk Doğsun? 402
2.2.2.4. İfa Yardımcısının Kusuru 404
2.2.2.5. Kusuru Ortadan Kaldıran Sebepler 405
2.2.3. Zarar 405
2.2.3.1. Menfi ve Müspet Zarar Kavramları 407
2.2.3.2. Zararın Belirlenmesinde Hâkimin Takdir Yetkisi 410
2.2.3.3. Punitive Damages, Liquidated Damages, Indirect Damages ve Diğerleri 410
2.2.3.4. Doğrudan Zarar ve Yansıma Zarar Ayrımı 412
2.2.3.5. Doğrudan Zarar ve Dolaylı Zarar Ayrımı 413
2.2.3.6. Öneri 417
2.2.4. Nedensellik Bağı 418
2.2.4.1. Nedensellik Bağına İlişkin İspat Yükü 419
2.2.4.2. Mantıksal Nedensellik, Uygun Nedensellik ve Normun Koruma Aracı 419
2.3. Aynen İfa Talebiyle Dava Açılmasından Sonra Talebin Tazminata Dönüştürülmesi 424
3. İHTİLAF KAYNAKLARI 426
3.1. Ayıplardan Sorumluluk 426
3.1.1. Birleşme ve Devralmalar Açısından Ayıp Kavramı 426
3.1.2. Ayıbın Nitelikleri 429
3.1.3. Ayıplardan Sorumluluk Halinde Alıcının Hakları 434
3.1.3.1. Sözleşmeden Dönme 434
3.1.3.2. Satış Fiyatının Ayıp Oranında İndirilmesi 435
3.1.3.3. Satılanın Onarılması 436
3.1.3.4. Ayıpsız Benzeri İle Değiştirme 436
3.1.3.5. Tazminat 436
3.1.4. Bilinen Risklerden Sorumluluk: “Specific Indemnity” 436
3.1.5. Ayıp Hükümlerinin Genel Değerlendirmesi 438
3.2. Cezai Şart 440
3.2.1. Cezai Şart Nedir ve Cezai Şartın Fonksiyonu Nedir? 440
3.2.2. Cezai Şartın Fer’i Niteliği 444
3.2.3. Cezai Şart Ne Değildir? 445
3.3. Üçüncü Kişi Talepleri Sebebiyle Sorumluluktan veya Zarardan Ber’i Tutma (“Hold Harmless”) Klozları 447
3.3.1. TBK m. 202 Uyarınca Ticari İşletme Devrinde Üçüncü Kişi Talepleri 449
3.3.1.1. Rücu Meselesi 453
3.3.1.2. Üçüncü Kişi Taleplerinin İhbarı 456
3.3.2. Pay Devrinde Üçüncü Kişi Talepleri 458
3.4. Fiyat Ayarlama Mekanizmaları Sebebiyle Çıkabilecek İhtilaflar 460
3.4.1. Geçmişe Yönelik Fiyat Ayarlama Mekanizmaları ile İlgili İhtilaflar 460
3.4.2. Geleceğe Yönelik Fiyat Ayarlama Mekanizmaları ile İlgili İhtilaflar 461
3.5. Opsiyon Haklarına İlişkin İhtilaflar 467
3.5.1. Opsiyon Hakları Açısından Tedbir Kararlarının Önemi 468
3.5.2. Opsiyon Hakkının İhlali Halinde Ortaya Çıkması Olası Zararlar 469
3.5.3. Opsiyon Hakları ile Kanuni Çıkma Hakkının Çatışması 471
3.6. İmza ve Kapanış Arasındaki Yükümlülüklerin İhlali Sebebiyle Çıkabilecek İhtilaflar 473
3.7. Zamanaşımı 475
3.8. İspat Yükü 477
4. İHTİLAF ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ 478
4.1. İhtilaf Öncesi Aşama: İhtilaf Yönetimi 478
4.1.1. İlk Adım: Risklerin Analizi 479
4.1.2. Riskleri Yönetmek: İhtilafı Müzakere Etmek 481
4.1.3. İhtarnameler 483
4.1.4. Davaya Hazırlanmak: Takım, Kazanır! 484
4.2. Birleşme ve Devralma İhtilaflarında Tahkim 489
4.2.1. Tahkim: Uyuşmazlık Çözümünün En İyi İkinci Yöntemi 493
4.2.1.1. Hakem Seçmek 495
4.2.1.2. Tahkim Şartı mı Tahkim Sözleşmesi mi? 498
4.2.1.3. Tahkim Yerinin Belirlenmesi. 501
4.2.1.4. Tahkimde Gerilla Taktikleri 503
4.2.2. Tedbirler 505
4.2.3. Hakemlerin Takdir Yetkisi ve Görevi, “Adaleti Sağlamak” ve “Adil Çözümü” Bulmak mı? 508
4.2.4. Kısmi Kararların Önemi 511
4.2.5. Özel Sermaye Yatırım Fonlarının Uyuşmazlık Halindeki Beklentileri 512
4.3. Birleşme ve Devralma İhtilaflarında Dava 514
4.3.1. Tedbir Kararları 516
4.3.2. Kilitlenme (Deadlock) Sonucu Ortaya Çıkan İhtilaflar 519
4.3.2.1. Veto Haklarının Esas Sözleşmede Yer Alması Halinde Kilitlenme 520
4.3.2.2. Esas Sözleşmede Yer Almayan Veto Hakları 521
4.3.2.3. Çoğunluğun Veto Haklarını İhlal Etmesi 522
4.3.3. Genel Kurul Kararlarının İptali 523
4.4. Birleşme Devralmalarda Paralel Yargılamalar 525
4.4.1. Pay Sahipleri Sözleşmesi ile Şirket Esas Sözleşmesi Açısından Paralel Yargılamalar 526
4.4.2. Yürüyen veya Karara Bağlanmış Bir Davanın Diğer Dava Üzerindeki Etkileri 529
5. HATIRLANMASI GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR 531
İLAVE BÖLÜMLER
İlave Bölüm 1

BİRLEŞME VE DEVRALMALARDA REKABET HUKUKU

1. BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİNDE REKABET HUKUKU AÇISINDAN RİSK ANALİZİ: ZAMANLAMA SORUNU! 536
2. KONTROLÜN DEVRİ 536
3. OPSİYON HAKKININ KULLANILMASI DURUMUNDA REKABET KURULU’NDAN ALINMASI GEREKEN İZİN 537
4. ÖZELLİKLE HUKUKİ VE OPERASYONEL İNCELEME AŞAMASINDA BİLGİ PAYLAŞILMASI VE “CLEAN TEAM” UYGULAMASI 538
5. ARA DÖNEM İLE İLGİLİ SÖZLEŞMESEL YÜKÜMLÜLÜKLER VE REKABET HUKUKU 539
6. İMZA AŞAMASINDAN SONRA YAPILMASI GEREKENLER: BİLDİRİM 540
7. REKABET KURULU’NDAN İZİN ALINMADAN YAPILAN KAPANIŞLARIN AKIBETİ: GEREKLİLİK VE AYKIRILIK 541
7.1. İşlemin Geçersizliği 542
7.2. İdari Para Cezası ve Tedbirler 542
8. TAAHHÜTLER (“REMEDIES”) 543
İlave Bölüm 2

TAHKİM KURALLARI KARŞILAŞTIRMASI

İlave Bölüm 3

TAHKİM YERİ VE KURUM KARŞILAŞTIRMASI

1. HANGİ TAHKİM KURUMU, HANGİ TAHKİM YERİ? 555
2. TAHKİM YERİ: HANGİ ÜLKE, HANGİ ŞEHİR? 555
2.1. İstanbul, Türkiye 556
2.2. Londra, Birleşik Krallık 558
2.3. New York, Amerika Birleşik Devletleri 560
2.4. Paris, Fransa 562
2.5. Cenevre ve Zürih, İsviçre 564
2.5.1. Zürih 566
2.5.2. Cenevre 566
İlave Bölüm 4

HALKA AÇIK ŞİRKETLERİN BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİNE KONU OLMALARI

1. KAMUYU AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 570
1.1. Neyi Açıklamak Gerekiyor? 570
1.2. Açıklama Yükümlülüğü Ne Zaman Doğar? 574
1.3. Kimin Yükümlülüğü? 577
1.4. Aykırılığın Sonuçları Nelerdir? 577
2. ZORUNLU PAY ALIM TEKLİFİ 578
2.1. Genel Olarak 578
2.2. Pay Alım Teklifi Zorunluluğunu Ne Tetikler? 579
2.3. Usul ve Zaman Çizelgesi 583
2.4. Teklif Fiyatı 584
2.5. Teklif Yapmamanın Sonucu 587
3. HALKA AÇIKTAN HALKA KAPALIYA: ORTAKLIKTAN ÇIKARMA 588
3.1. Hakkın Doğumu 590
3.2. Bedel 594
İlave Bölüm 5

ÇOK TARAFLI BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİ VE MÜZAKERESİ

1. HANCI/YOLCU SENDROMU 601
2. SÜRÜCÜ/YOLCU SENDROMU 603
3. SATICILARIN AİLE OLMASI 605
4. İHTİLAFLI ORTAKLAR TARAFINDAN SATIŞ 606
İlave Bölüm 6

SATIN ALMA FİNANSMANI

1. FİNANSAL YARDIM YASAĞI IŞIĞINDA KALDIRAÇLI SATIN ALMALAR VE SATIN ALMA FİNANSMANI 613
1.1. Nedir, Ne Değildir 613
1.2. Nasıl Olmalıydı / Yasağın Kapsamı Ne Oldu 616
1.3. Ortağın Şirkete Borçlanması Yasağı 627
2. YASAK SEBEBİYLE ORTAYA ÇIKAN RİSKİ YÖNETMENİN YOLLARI 627
2.1. Birleşme 628
2.1. Birleşme 628
2.2. Araya Şirket Koyulması - Hedef Şirketi, Hedef Şirket (Payları Alınacak Şirket) Olmaktan Çıkarma 631
2.3. Çapraz Hissedarlık 633
2.4. Kardeş Şirketler 634
2.5. Farklı Krediler 635
2.6. Temettü Kredisi 635
İlave Bölüm 7

VERGİ HUKUKU AÇISINDAN BİRLEŞME VE DEVRALMALAR

1. GİRİŞ 638
2. ŞİRKET SATIŞLARINDA VERGİLENDİRME 639
2.1. Gerçek Kişilerce Yapılan İştirak Satışlarında Vergilendirme 639
2.1.1. Değer Artış Kazancının Vergilendirilmesi 639
2.1.2. Gerçek Kişilerce Yapılan İştirak Satışlarında Katma Değer Vergisi 641
2.2. Şirketlerin İştirak Satışlarında Vergilendirme 642
2.2.1. İştirak Satışlarında Kurum Kazancının Vergilendirilmesi 642
2.2.2. Kurumların İştirak Satışında Katma Değer Vergisi 644
3. VARLIK SATIŞINDA VERGİLEME 645
3.1. Kurumlar Vergisi 645
3.2. Varlık Satışında Katma Değer Vergisi 647
4. İŞTİRAK VE VARLIK SATIŞINDA DAMGA VERGİSİ 647
5. İŞTİRAK SATIŞI MI VARLIK SATIŞI MI? 648

EKLER

EK 1: SANAL VERİ ODASI “DATASITE” KURULUŞ HİKAYESİ: HER ŞEY NASIL BAŞLADI? 653
EK 2: RELIANCE LETTER ÖRNEĞİ 657
EK 3: STANDART HUKUKİ İNCELEME SORU LİSTESİ ÖRNEĞİ 665
EK 5: KAPANIŞ EVRAKI KAPAK SAYFASI ÖRNEĞİ 685
EK 6: PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMESİ KONTROL LİSTESİ 687
EK 7: REKABET HUKUKU SORU LİSTESİ 693
GENEL KAYNAKÇA 699

Yorumlar ve Değerlendirmeler

Birleşme ve Devralmalar okuyucu yorumları

Dr. İsmail Esin “Birleşme ve Devralmalar” konusundaki bilgi ve deneyimlerini cömertçe ve içtenlikle paylaşmış. Yararlı olduğu kadar keyifle okunan bir kitap.

Prof. Dr. Ziya Akıncı
Yönetim Kurulu Başkanı, İstanbul Tahkim Merkezi

Sun Tzu’nun  Savaş Sanatı eseri nasıl bir eğitim materyali ve başucu kaynağı olarak kullanılıyorsa, bu eserin de, Birleşme, Devralma, İhtilaf  Yönetimi, Tahkim  süreç ve uygulamalarıyla uğraşanlar için aynı biçimde kullanılabilecek olduğu kanaatindeyim.

Prof. Dr. Ahmet Kasım Han
Rektör Yardımcısı, Altınbaş Üniversitesi

Uygulamadaki engin birikimin, akademik bir bakış açısıyla ve sıcak bir dille aktarıldığı güçlü bir eser. Bu alanı öğrenmek isteyenler için de, bilgilerini gözden geçirmek ve pekiştirmek isteyenler için de zengin bir kılavuz….

Prof. Dr. S. Anlam Altay
Galatasaray Üniversitesi

Eser, son derece değerli Borçlar Hukuku analiz ve tartışmaları içermesinin yanı sıra, yazarın birleşme ve devralmalar konusundaki engin deneyimini de takdir edilmesi gereken bir cömertlikle genç nesillere aktarıyor. Konuya ilişkin teori ve uygulamayı okuyucuya bir arada sunmayı hedefleyen bu kıymetli çalışma, birleşme ve devralma işlemlerine ilişkin doktrine önemli katkı sağlayacaktır.

Prof. Dr. Tolga Ayoğlu
Hukuk Fakültesi Dekanı, Galatasaray Üniversitesi

Blog

Makaleler ve haberler

23 Kasım 2020

Yargıtay, Yabancılık Unsuru İçeren Tahkim Sözleşmesinin İngilizce Düzenlenmesinin 805 Sayılı Kanun’a Aykırılık Teşkil Etmediğini Belirterek Çok Önemli Bir Karara İmza Attı

Yeni Gelişme Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 2 Ekim 2020 tarihli, 2020/1714 E., 2020/2652 K. sayılı kararında (“Yargıtay Kararı“), tahkim yargılamasına konu uyuşmazlıkta yabancılık unsuru bulunması nedeniyle iki Türk taraf arasında yabancı dilde akdedilen sözleşmenin 805 sayılı İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanılması Hakkında Kanun’a (“805 sayılı Kanun“) aykırılık teşkil etmeyeceğine hükmetmiştir. Yargıtay İncelemesine Konu Olay Daha…

27 Mayıs 2020

Yargıtay, Taleplerin Tamamı Zorunlu Arabuluculuğa Tabi Olmadıkça, Mahkemenin Esasa İlişkin İnceleme Yapması Gerektiğine Karar Verdi

Yeni Gelişme 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepli ticari davalarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı haline gelmiştir. Doktrinde, birden fazla talebin birlikte ileri sürüldüğü davalarda, her bir talebin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği ve zorunlu arabuluculuğa tabi olan talepler bakımından dava açılmadan önce arabuluculuğa…

12 Mayıs 2020

Covid-19 Salgınında Bir Avukat Ne Yapar?

Avukat öncelikle takım arkadaşlarının sağlığı ve güvenliğini sağlar, bunun da ötesinde iş disiplinini korumaya ve takım arkadaşlarının iş güvenliğini sağlamaya çalışır. Hemen ardından müvekkillerinin ihtiyaçlarının gereğini yapmak için uğraşır, salgın sebebiyle işlerinin aksamaması için çaba sarfeder. Yaşanan hukuki yeniliklerden müvekkillerini haberdar etmeye çalışır. Salgın çıkınca ilk iş 12 Mart 2020 tarihinde ofisi kapatıp evden çalışmaya…